Abstract:

Mezar taşları adına dikilen kişileri temsil ederler ve bunlara bakıldığında adına dikildikleri kişilerle ilgili birçok bilgiye ulaşılabilir. Ancak mezar taşlarının biçimsel özellikleri, üzerlerine işlenen süslemeler ve hakkedilen kitabelere bakıldığında temanın sadece vefat eden kişilerle sınırlı olmadığı görülür. Çünkü mezar taşları da diğer sanat eserleri gibi bir toplumun kültürel mirasının önemli birer unsurudurlar. Bunun için de konu ile bağlantılı bir topluma ait bütün değer yargıları ve yetenekleri yansıtılır. Mezar taşlarına hakkedilen önemli temalar arasında vefat eden kişi ile ilgili duyulan hüznü dile getiren sözlerdir ve bunun kültür ve sanatımızın da önemli bir temasını oluşturduğu görülür. Türk mezar epigrafisi ile ilgili pek çok önemli çalışma yapılmıştır ve İslam öncesi Türk yazıtlarının Türkiye’deki İslam dönemi mezar taşları yazılarıyla karşılaştırılması da bunlar arasında yer alır. Ancak, yapılan çalışmalara bakıldığında, Yenisey mezar taşları üzerinde bulunan “yakınma” içerikli sözlerin Selçuklu ve Osmanlı dönemleri mezar epigrafisinin her birini ne derecede etkilediği konusunun yeterince sorgulanmadığı kanaati taşınmaktadır. Bu çalışmada; farklı kaynaklardan alıntı yaparak, dönemleri karşılaştırmalı olarak irdelemeye çalıştık.

Keywords: