Abstract:

Bu çalışmada Abılay Han’ın Kazak halkını birleştirmesi ve diğer güçlerle mücadelesi, yaşanılan mücadeleler sonrası halkın hafızasında yer etmiş kişiler, Kenesarı’nın halkla birleşip düşmana karşı mücadelesi, Kazak halkının yaşadığı zorluklar anlatılmıştır. Bu zorluklar döneminde Kenasarı’nın halkı nasıl birleştirip düşmanla mücadele ettiği ve bunun önemine değinilmiştir. Kazak toplumunda halkın mücadelesini anlatan Sırım, İsatay, Mahambet, Sarjan, Kenasarı gibi önemli kişiler halkın düşünce dünyasında ve kültürel değer yargılarında her zaman önemli bir yere sahip olmuştur. Kenasarı ve yanındaki yiğitlerin kahramanlıkları hakkında folklordaki ve edebiyattaki yansımaları anlatılmıştır. Kenesarı’nın halk hayalindeki görünüşün folklora yansıması değerlendirilmiştir. Kazak destanlarındaki bazı ortak özellikler ve farklılıklar hakkında da bilgiler verilmiştir. Abılay ve Kenasarı’nın destanlarda farklı durumlarda nasıl geçtiği verilen örnekler üzerinden değerlendirmesi yapılmıştır. Kenasarı’nın savaşa başlamadan önce ve savaş sonrası yapmış olduğu duanın günümüzde halk arasında bir gelenek olarak saklanıp yansıması değerlendirilmiştir. Destanların oluştuğu dönem, o halkın tarihsel gerçekliğinin yansımasıdır. Bu açıdan destanlar yaşadıkları dönemin aynasıdır. Jırav ve akınlar vasıtasıyla anlatılarak gelecek kuşaklara aktarılan bu destanlar geçmişin birer yansıması olarak da görülür. Bu yüzden destan kahramanları da halkın hafızasındaki kurtarıcı ve yurdunu koruyan kahramanlar olarak eserlerde yer almışlardır. Kenasarı da bunlardan birisi ve Kazak halkının kahramanlık sembollerindendir. Aynı zamanda halkın yaşamında önemli yere sahip olan bu kişiler kültürel yaşam içerisinde de isimleri bazı yerlere verilerek kültürel imgeye dönüşmüştür. 

Keywords: