Özet:

Bu çalışmada, Türkiye’nin Soğuk Savaş’ın ilk yıllarından itibaren özellikle Ortadoğu’ya yönelik dış politika hamlelerinde çokça örneği görülen tez canlı kararları sorunsallaştırılmıştır. Sosyal kavramların Uluslararası İlişkiler disiplinine uyarlandığı İnşacı yaklaşıma benzer bir metot izlenerek, beşeri bir özellik ve bir karakteristik huyun dış politika kararlarında devletlerin reflekslerinde de kendini gösterme potansiyeli ortaya konulmuştur. Hem aceleci, hem de akla göre duygunun daha yoğun olduğu kimi dış politika kararlarının, tıpkı tez canlı bir insanın sosyal yaşamda aldığı kararlarda karşılaştığı gibi devletlerde de pişmanlık gibi bir sonuç yaratabileceğinin savunulduğu bu çalışmada, Türkiye’nin zamanında verdiği tez canlı kararlarının getirdiği sonuçlardan dersler çıkararak bu özelliğin etkisini minimuma indirdiği iddia edilmektedir. Uluslararası İlişkiler literatüründe daha önce kullanılmamış olan tez canlılık ifadesinin dış politikada kimi hesaplarla alınan hissi ve fevri kararlara tekabül ettiği anlatılırken, hangi kararların tez canlılık çerçevesinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği de bu çalışmada tartışılmıştır. Bu çerçevede Türkiye’nin farklı zamanlardaki farklı dış politika uygulamalarından örnekler verilmiş ve mümkün olduğunca kronolojiye sadık kalınarak gelinen noktanın sağlıklı bir tespiti yapılmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler: