Özet:

“Yeşil Devrim” olarak adlandırılan, gıda üretiminde kimyasal gübre ve ilaçların yoğun kullanıldığı, hibrid tohumlara, ağır tarımsal makinalara ve yoğun sulamaya dayalı üretim şekli, günümüzde hemen hemen bütün dünyaya yayılmış durumdadır. Gıda üretimini önemli düzeyde arttırdığı, dünyadaki açlık sorununu çözdüğü iddia edilen “Yeşil Devrim”, çevreye ve insan sağlığına verdiği zararlar nedeniyle bugün artık tartışma konusudur. Bu konudaki bilimsel literatür tarım kimyasalları üreten firmalar ile bu kimyasalları kullanan üreticiler özelinde yoğunlaşmıştır. Ancak bu zincirde bir ara halka olarak zirai bayiler de mevcuttur. Çoğunluğu Ziraat Mühendisi olan bu bayiler, üreticilerin tarımsal girdileri tedarik ettikleri, tarımsal üretime dair her türlü konuda bilgi aldıkları, danıştıkları birer işletmedirler. Bu nedenle halk sağlığı ve gıda güvenliği açısından, üreticiler kadar zirai bayilerin de çevre ve insan sağlığına duyarlılık düzeylerinin tespit edilmesi önemlidir. Bu araştırmada Türkiye'nin en önemli tarım havzalarından biri olan Adana ilindeki zirai bayilerin, çevre ve insan sağlığına duyarlılıkları, yabancılaşma kavramı temel alınarak incelenmiştir. Araştırma alanı olan Adana ilinde toplam 513 zirai bayi bulunmaktadır. Araştırma kapsamında bu zirai bayilerin yaklaşık %10'u (50 bayi) ile yüz yüze anket metodu vasıtasıyla görüşülmüştür. Elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak değerlendirilmiş ve Khi-kare bağımsızlık testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda zirai bayilerin, eğitim ve gelir seviyesi fark etmeksizin, satışını gerçekleştirdikleri ürünlerin çevreye ve insan sağlığına zararlı olduğunu düşündükleri ancak iktisadi ve teknik kaygılardan dolayı bu olguyu göz ardı etmeyi tercih ettikleri anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: