Özet:

Ana dili ve toplum dili aynıolmayan çocuklar, hem ana dilde hem de toplum dilinde ayrıayrıdil yeteneklerine sahip olmakla birlikte, okula başlama yaşında ne ana dilde ne de toplum dilinde, tek dilli çocukların eriştikleri konuşma ve düşünme düzeyine ulaşamazlar. Ancak bu durumdaki çocukların ana dili yeteneği ilköğretime başlama çağında daha yüksektir. Bu bakımdan öğrencilerin ana dilini doğru biçimde öğrenmeleri ve kullanmalarıhem toplum dilini öğrenmelerine, hem aile çevresiyle yakın ilişki kurmalarına hem de kişilik gelişimlerine olumlu katkılar sağlamaktadır. Bu araştırmada Norveç’te yaşayan iki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarının ortaya konulmasıamaçlanmıştır. Bu temel amaç doğrultusunda araştırma nitel araştırma yöntemi benimsenerek gerçekleştirilmiştir. İlköğretim öğrencileri, veliler ve öğretmenlerden açık uçlu anketlerle toplanan araştırma verilerinin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniğinden yararlanılmış, araştırma bulgularıfrekans dağılımlarınıgösteren tablolar ve katılımcılarının görüşlerinden doğrudan alıntılarla desteklenerek sunulmuştur. Tanımlanan bulguların açıklanması, ilişkilendirilmesi ve anlamlandırılmasıaşamasında araştırmacıtarafından yapılan yorumun daha nitelikli olmasıamacıyla; bulgular arasındaki neden-sonuç ilişkilerinin ortaya konmasıve başka araştırma bulgularıile araştırma bulgularının karşılaştırılmasıyoluna gidilmiştir. Araştırma sonucunda, öğrencilerin, velilerin ve öğretmenlerin Norveç’te yaşayan Türk çocuklarının Türkçe öğrenme amaçlarına ilişkin; anadiline hakim olmak ve iyi iletişim kurabilmek ve bulunduklarıtoplumun dilini edinmede başarılıolmak gibi amaçlara sahip olduklarınıifade ettikleri görülmektedir. Araştırmanın katılımcıları; Türk öğrencilerin ana dillerini özellikle aile çevresinde kullandıklarını, öğrencilerin anlama ve ifade becerinde sorunlar yaşandığınıdile getirirlerken bu sorunların çözümüne yönelik olarak ana dili Türkçenin öğretimine yönelik, programlara Türkçe derslerinin konulması, kaynakların oranınıartırılması, kitap okuma etkinliklerinin artırılmasıve çeşitli eğitim CD’leri yoluyla öğrenme ortamlarının geliştirilmesi yönünde önerilerde bulunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler: