Özet:

Bu araştırmanın amacı 4, 5 ve 6. sınıf öğrencilerinin zorbalığa yönelik tutumlarını belirlemek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Ölçek geliştirme çalışması üç çalışma grubu üzerinden gerçekleştirilmiştir. Birinci çalışma grubunu 120, ikinci çalışma grubunu 401 ve üçüncü çalışma grubunu 329 katılımcı oluşturmuştur. Literatür incelemesi, odak grup görüşmesi ve örnek olay incelemesi sonucunda deneme formu oluşturulmuştur. Deneme formu, alanında uzman on bir kişiye sunulmuştur. Ölçeğin kapsam geçerliliği uzman görüşleri alınarak sağlanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 20 ve LISREL 8.51 programlarından yararlanılmıştır. Verilerin faktör analizine uygunluğunu değerlendirmek için açımlayıcı analizinden önce Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett testi yapılmıştır. Test sonuçlarına göre KMO 0,82 ve Bartlett Sphericity Test ki-kare değerinin (X²=1216) anlamlı olduğu görülmüştür(p< 0,001). Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin üç faktörlü bir yapıya sahip olduğu (onaylayıcı tutum, reddedici tutum ve çekimser tutum) ve toplam varyansın %49,42’sini açıkladığı saptanmıştır. Ölçekte üç faktör altında yer alan 15 madde için hesaplanan Cronbach's Alpha değeri ise ,779 çıkmıştır. Test tekrar test korelasyonu .75 bulunmuştur. Maddelere göre %27’lik alt-üst grup arasındaki farklar incelenmiş ve maddelerin puan ortalamalarının t-testi değerleri anlamlı bulunmuştur (p<0,001).Doğrulayıcı faktör analizi sonunda ise uyum indeksleri RMSEA=0.053, CFI=0.93, SRMR=0.052, GFI=,0.94 AGFI=0.91 olarak hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucu elde edilen sonuçlar Çocuklar için Zorbalığa Yönelik Tutum Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: