Özet:

2000'li yıllardan bu yana Türk dış politikasında paradigma değişikliği yaşanmaktadır. 2002 yılında AK Parti iktidarından bu yana Türk dış politikası, gerek ortak kültür coğrafyası olarak kabul ettiği bölgelerde gerekse de Afrika gibi daha çok iç karışıklıklar ve açlık gibi sorunlarla karşı karşıya kalan bölgelerde aktif bir görünüm sergilemektedir. Türkiye, gelişen ekonomisine paralel bir şekilde dış politikada yumuşak güç unsuru olarak insani yardım yanında kalkınma yardımlarını da etkili bir biçimde uygulamaktadır. Bu çalışmanın temel problemi de Türkiye’nin Somali’ye yönelik kalkınma yardımlarının devlet inşasına sunmuş olduğu katkının düzeyinin belirlenmesidir. Türkiye’nin Somali’ye sağladığı insanı, kalkınma ve devlete verilen desteklerin etkinliği hususu tartışılacaktır. Bu noktada, Türkiye tarafından gerçekleştirilen, kalkınma yardımlarının etkinliğinin ve sürdürülebilirliğinin hangi düzeyde olduğunun tespit edilmesi, bu yardımların ileriye dönük planlaması aşamasında faydalı olacaktır. Bununla birlikte, Türkiye'nin Somali örneğinde yapmış olduğu kalkınma yardımlarının sömürge geçmişi olan devletlerin yardımları ile arasındaki farkların tespiti önem taşımaktadır. Bu çerçevede makale, Türkiye’nin yumuşak güç uygulamaları bağlamında Somali’ye yönelik kalkınma yardımlarını bir vaka araştırması kullanarak analiz etmektedir. Vaka araştırması yönteminin avantajı, önceden tahmin edilemese de konuyla ilgili güvenilir sonuçlar üretebilmesidir. Aynı zamanda farklı değişkenler arasındaki ampirik ilişkileri bulmanın önemli bir yoludur. Çalışmadan ortaya çıkan temel sonuç ise, Somali’de Türkiye’nin kalkınma yardımlarının her şeyden önce, insani yardımın niteliği ve uygulamasının oldukça farklı olmasıdır. Türkiye’nin hedefi, bölgedeki insanların hayatlarını doğrudan etkileyecek uzun vadeli kalkınma projeleri ile çoğunlukla mikro düzeyde başarılı olmaktır. İkinci olarak, ortak İslam dini, Batılı aktörlerin aksine, Türkiye’nin Somali’deki varlığını meşrulaştırmada ve aktörler arasında güven yaratmada önemli bir rol oynamaktadır.

Anahtar Kelimeler: