Özet:

Öz Bu çalışmanın amacı; Bireyleri Bisiklet Festivallerine Katılmaya Motive Eden Faktörler ölçeğinin geliştirilmesi ve Türk populasyonu için geçerlilik ve güvenirlilik çalışmasının yapılmasıdır. Çalışmanın ana kütlesini Türkiye’de 2018 yılında yapılan toplam 33 bisiklet festivaline katılan bireyler oluşturmaktadır. Veriler kararsal örnekleme yoluyla belirlenen bu festivallerin dokuzunda yüz yüze anket, diğerlerin de ise elektronik anket aracılığıyla toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak çalışmanın amacına uygun şekilde geliştirilen anket formu iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümü, demografik bilgilerin alındığı sorular meydana getirmektedir. İkinci bölümü ise bireyleri bisiklet festivaline katılmaya motive eden nedenlerin olduğu madde havuzu oluşturmaktadır. Madde havuzunun belirlenmesinde; literatürde benzer etkinliklerde kullanılan ölçeklerden seçilen maddeler, uzman görüşü ve bisiklet festivallerine daha önce katılmış bireylerin görüşlerinden faydalanılmıştır. Toplam 51 maddeden oluşan Bireyleri Bisiklet Festivallerine Katılmaya Motive Eden Faktörler Ölçeğine (BFKMF), Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmıştır. Dört maddenin ortak varyans değerleri, 0.50 altında olduğu için madde listesinden çıkarılmış ve kalan 47 maddeye yeniden AFA uygulanmıştır. Çalışmada; KMO (0.888) ve Bartlett küresellik testlerinin (X2=27009,021, SD=1081, p=0.000) sonuçlarına göre, ölçeğe Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanabilir olduğu için AFA uygulanmıştır. Ayrıca modelin geçerlilik ve güvenirliliği için AFA yapılmış, BFKMF’nin alt boyutları da ortaya konmuştur. Faktör analizi sonucunda oluşan BFKMF’nin yapı geçerliliğini test etmek için madde-faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin iç tutarlılığını değerlendirmek için Cronbach’s Alpha katsayılarına, elde edilen ölçeğin maddeleri ve faktörleri arasındaki ilişkiye bakmak için Person Corelation Testi kullanılmış ve modelde Varimax döndürme yöntemi kullanılmıştır. Ölçeğin iç tutarlılığı (0.941) ve açıklanan varyans oranı %72,38 olarak bulunmuştur. Modele, Doğrulayıcı Faktör Analizi uygulanmıştır. Ayrıca tüm parametreler istatistiki olarak geçerli limitler içindedir. Sonuç olarak ölçek, toplam 12 faktörden oluşmaktadır ve sonuçlar, BFKMF’nin Türk populasyonu için geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: