Abstract:

Van İli, taşıdığı stratejik konumdan dolayı doğu ile batı ticaret ve kervan yolları üzerinde yer almaktadır. Son derece önemli bir coğrafi konuma sahip olan Van İli ve çevresine hakim olan her uygarlık başta dini eserler olmak üzere, sivil ve askeri mimari yapılar inşa etmiştir. Birer tarihi belge niteliğinde olan mimari yapılar, inşa edildikleri dönemin ekonomik, siyasi, kültürel ve mimari seviyesi hakkında önemli ipuçları vermektedir. Van İli ve çevresi Osmanlı hâkimiyetine XVI. yüzyılın ortalarında girmiştir. XVI. ve XIX. yüzyıl içerisinde inşa edilen Osmanlı Devleti’ndeki siyasi, ekonomik ve kültürel gelişmelerin bir yansıması olarak, özellikle Van Kalesi ve Eski Van Şehri’nde gelişerek devam etmiştir. Bölge mimarisinin gelişmesinde yerel kaynaklar ve iklim koşulları dışında doğu sınır komşusu İran Büyük Selçuklu mimarisinin izlerini görmek mümkündür. Eski Van Şehri’nin doğu, batı ve güneyi çift sıra surlarla kuzeyi ise tarihi Van Kalesi’nin sarp kayalıkları ile çevrelenmiştir. Kale ve şehirde oluşan mimari yapılar form, fonksiyon ve yapım özellikleri bakımından farklı ve homojen olmayan bir şekilde inşa edilmiştir.

Keywords: