Abstract:

Yapılan bu çalışmada, yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarını küyerelleşme (glocalization) kavramı çerçevesinde incelemek ve yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan yerel ve küresel (evrensel) unsurların dağılımlarının haritasını çıkarmak amaçlanmıştır. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum çalışması çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırmanın veri kaynağını İstanbul Üniversitesi bünyesinde hazırlanan “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı (B1 düzeyi)” oluşturmaktadır. Verilerin çözümlenmesinde nitel veri analiz teknikleri arasından sıklıkla başvurulan içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda; kitapta yer alan kültürel ögelerin dağılımına bakıldığında, bazı kültürel öğelerin az yer aldığı bazılarının da çok yer aldığı dolayısıyla kültür ögelerinin eşit bir dağılıma sahip olmadıkları görülmüştür. İncelemeye dâhil edilen on dokuz kategorinin on ikisinde yerellik-küresellik dengesinin başarılı bir şekilde uygulandığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte ele alınan kategoriler arasında inançlar, önemli figürler, diyalog ve metinlerde kullanılan karakterler, eşya/aletler, yer adları, acil durum numaraları ve spor kurumları kategorilerinde yerellik-küresellik dengesinin yeterince iyi organize edilmediği görülmüştür. Yerel ögelerin dağılımında da birtakım sınırlılıklar göze çarpmıştır. Bu kapsamda ülkemizin değerlerinin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilere başarılı bir şekilde aktarılabilmesi için kullanılan örneklerde çeşitlilik yaratılması büyük önem arz etmektedir. Ayrıca yerellik-küresellik dengesinin iyi organize edilmediği kategorilerin gözden geçirilerek yeni baskılarda bu durumun düzeltilmesinin öğrencilerin Türkçeyi daha kolay öğrenmesine katkıda bulunacağı düşünülmektedir. 

Keywords: