Özet:

Piezo yunanca bir kelime olan sıkıştırmak, basınç uygulamak anlamına gelmektedir. Piezoelektrik, bazı malzemelere uygulanan mekanik basınç sonucunda malzemenin elektrik alanının ya da elektrik potansiyelini değiştirme yeteneğidir. Malzeme içindeki polarizasyon yoğunluğu, uygulanan basınca ve piezoelektrik malzemesinin büyüklüğüne bağlıdır. Etki eden basınç sonucunda malzeme ya kısa devre olmakta ya da bir voltaj meydana gelmektedir. Piezoelektrik malzemeler terslenebilir bir yapıya sahiptirler. Ses oluşumu ve algılanması, voltaj oluşumu, vb. birçok kullanım alanı bulunmaktadır. Son yıllarda tekstil ve moda tasarımı; elektrik-elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, biyomühendislik, ziraat, vb. diğer bilim dalları birlikte multidisipliner çalışma içerisine girmiştir. Yeni gelişen teknolojilerin ve yeni malzemelerin kullanılması ile birlikte tekstilde geleneksel üretim yöntemlerine ek olarak yenilikçi çözümler üretilmeye başlanmıştır. Tekstil ürünlerinin sadece örtünme amaçlı kullanımı değil bununla birlikte fonksiyonel özellikler göstermesi de beklenmektedir. Bu alanda yurtiçi ve yurtdışında birçok çalışma gerçekleştirilmektedir. Yapılan çalışmalardan en önemlilerinden birisi de teknik tekstillerin bir alt sınıfı olan akıllı tekstiller alanındadır. Akıllı tekstiller inşaat, tıp, uzay, ziraat, vb. birçok uygulama alanına sahiptir. Bu çalışmada akıllı tekstil uygulaması olan piezoelektrik tekstil uygulamasından bahsedilmiştir. Çalışmada elektrik elektronik bölümü ile işbirliği yapılarak ve piezoelektrik sensörler kullanılarak devre tasarlanmış ve gerilim elde edilmiştir. Elde edilen gerilim elektrik enerjisine dönüştürülmüş ve ledler ile görsel olarak sunulması sağlanmıştır. Tasarımda modanın en önemli unsurlarından birisi olan estetik ön planda tutulmuştur. Çalışma sonucunda piezoelektrik uygulamalı ayakkabı tasarımı gerçekleştirilmiştir. Tasarlanan ayakkabının denemeleri gerçekleştirilmiştir ve sonuçlar özetlenmiştir. Tasarlanan bu ürününün diğer ürünlerden farkı hem çocuklara hitap etmesi hem de herhangi bir enerji depolama ünitesine (pil vb.) ihtiyaç duymamasıdır.

Anahtar Kelimeler: