Özet:

Antikçağda ‘Doğunun kraliçesi’ olarak anılan Antakya, kuruluşundan itibaren kozmopolit bir yapıya sahip olmuş, bu sayede farklı birçok insan, sistem ve etkinlik bünyesinde yer bulabilmiştir. Dünya üzerinde iz bırakan birçok medeniyetin hüküm sürebildiği ve bıraktıkları miraslarının korunabildiği bu şehrin önemli özelliklerinden birisi de gerçekleştiği bilinen son olimpiyatlara ev sahipliği yapmış olmasıdır. Antakya Olimpiyat Oyunları, gelişmişliği ile birlikte belirli bir dönemin oyunlar merkezi olmuş, şehir atletik müsabakaların merkezi konumuna gelmiştir. Yüzyıllar boyunca farklı etnik, dinsel ve kültürel toplulukları bir araya getiren oyunlar, Antakya şehrinin sporla olan bağlantısı ve geçmişini de ortaya koymaktadır. Her ne kadar oyunların Anadolu coğrafyasında çeşitli yerlerde yapıldığına dair bilgilere ‘söylence’ olarak yaklaşılsa ve oyunlara dair Türkçe literatürdeki araştırmaların yetersizliği bu bakışı güçlendirse de doğunun kraliçesi olan Antakya ‘olimpik tacı’nı uzun yıllar boyunca takmaya devam etmiştir. Elean modelindeki gibi kayıt ve ön elemelerin yapıldığı bir aylık hazırlık dönemi hakemlerin gözetimi altında gerçekleşmiş, oyunlar ise Daphne’deki stadyumda düzenlenmiştir. Yarışmaların yapılış günleri, türü ve sırasına dair bilgiler kısıtlı olsa da güreş, koşma, trompet çalma, pankrasyon, boks, araba yarışı, trajedilerden şarkı söyleme ve ilahileri okuma gibi yarışmalar yapıldığından bahsedilmektedir. Oyunlar Hristiyanlık inancının benimsenmesinden dolayı değil, imparatora karşı çıkan bir isyanda Antakya şehrinin verdiği destek sebebiyle yasaklanarak sona ermiştir. Bu çalışma, antik çağın son olimpiyatı olmasından dolayı olimpiyatların bitişini etkileyen etmenler için önemli bir simge olan Antakya olimpiyatları özelinde ayrıca Anadolu coğrafyasının antik dönemdeki sporla ilişkisindeki kökleri, literatür tarama yöntemiyle ortaya koymayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler: