Abstract:

1447 sayılı Ticarî İşletme Rehni Kanunu (TİRK) ticarî hayatın gereksinimlerini karşılayamaması nedeniyle 6750 sayılı Ticarî İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu (TİTRK) ile yürürlükten kaldırılmıştır. TİTRK m. 1, 1’e göre, bu kanunun amacı teslimsiz taşınır rehin hakkının güvence olarak kullanımının yaygınlaştırılması, bu rehne konu taşınırların kapsamının genişletilmesi, taşınır rehninde aleniyetin sağlanması ile rehnin paraya çevrilmesinde alternatif yolların sunulması suretiyle finansmana erişimi kolaylaştırmaktır. Çalışmamızda inceleyeceğimiz, borçlunun temerrüde düşmesi üzerine TİTRK’nın öngördüğü, rehinli alacaklının alacağına kavuşma yolu, İcra ve İflâs Kanunu’nda (İİK) düzenlenen rehnin paraya çevrilmesi hükümlerinden farklıdır. TİTRK m. 14 alacaklının, borçlunun temerrüde düşmesi halinde kullanabileceği hakları düzenlemiştir. Özellikle birinci derecedeki rehin alacaklısının icra dairesinden İİK m. 24 uyarınca rehinli taşınırın mülkiyetinin devrini talep edebilmesi çeşitli açılardan üzerinde durulması gereken bir yeniliktir. TİTRK m. 14’te temerrüt sonrası hakların neler olduğu ana hatlarıyla ortaya konulmuştur. İİK’da düzenlenen rehnin paraya çevrilmesi yolundan ayrılan bu takip usulünün hükümleri ise esasen TİTRK m. 14, 3’e dayanılarak çıkarılan Ticarî İşlemlerde Rehin Hakkının Kurulması ve Temerrüt Sonrası Hakların Kullanılması Hakkında Yönetmelik (TSHY) ile belirlenmiştir. Bu makalede sui generis niteliği haiz bu takip usulünün aşamaları ve özellikleri değerlendirilmeye çalışılacaktır.

Keywords: