Özet:

Kültürel miras; medeniyetlerin içinde bulunduğu zaman ve süreç doğrultusunda ürettiği maddi ve manevi kazanımların bir simgesidir. Bu nedenle iyi bilinmesi, tanınması, öğrenilmesi ve de öğretilmesi birçok unsurun sürekliliği bağlamında önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı, kültürel miras ve turizm disiplinlerinin ortak paydasında önemli bir rol üstlenen ‘turizm rehberliği’ lisans ile ‘kültürel miras ve turizm’ önlisans eğitimi alan bireylerin kültürel miras kavramına ilişkin algılarının tespit edilerek yorumlanmasıdır. Bu amaç doğrultusunda metafor ile analiz yöntemine başvurulmuş olup her bir öğrenciden kültürel miras kavramına yönelik bir metafor geliştirmesi istenmiştir. Bu bağlamda katılımcılara, “Bana göre kültürel miras … gibidir. Çünkü ….” açık uçlu ifadesi yöneltilmiş ve akıllarına ilk gelen metaforu gerekçesi ile birlikte yazmaları istenmiştir. İlgili veriler, 2020-2021 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi, Turizm Rehberliği bölümü ve Ürgüp Sebahat ve Erol Toksöz Meslek Yüksekokulu, Kültürel Miras ve Turizm programında öğrenim gören 127 bireyden elde edilmiştir. Verilerin değerlendirme aşamalarından evvel; metafor belirtilmeyen, anlamsız metafor veya gerekçe içeren 13 form araştırma kapsamı dışında bırakılmış ve nihai olarak 114 form üzerinden analiz gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji (olgu bilim) deseni kullanılmış olup bulguların yüzde ve frekans değerleri verilmiştir. Elde edilen verilerin analiz edilmesiyle bireylerin 67 metafor geliştirdikleri görülmüş ve en çok “hazine” kavramının tercih edildiği belirlenmiştir. Geliştirilen metaforlar ortak özelliklerine göre 6 kategoride tasnif edilmiştir. Bunlar; ‘önem açısından kültürel miras’, ‘yaşamsal değerler açısından kültürel miras’, ‘toplumsal ve tarihi açıdan kültürel miras’, ‘doğa, iklim ve evren unsurları açısından kültürel miras’, ‘aydınlatıcı ve yön gösterici bir unsur olarak kültürel miras’ ve ‘soyut anlam değerleri açısından kültürel miras’ kategorileri olup araştırma sonuçlarına bağlı olarak bireylerin kültürel miras algısına ilişkin yorum ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: