Özet:

Anadolu Selçuklu dönemi, Türk Maden Sanatının en az bilinen dönemlerinden biridir. Bu döneme ilişkin veriler kıymetli metallerden yapılmış şamdan, buhurdan gibi objelerle sınırlıdır. Bu çalışmada Ortaçağ Türk Dönemi Kazıları arasında ilk kez gündelik kullanım eşyalarından kemer ve askı tokaları tanıtılacaktır. Anadolu Selçuklu döneminin günümüze en iyi durumda ulaşabilmiş saraylarından biri olan Konya-Beyşehir ilçesindeki Kubad-Abad Sarayında yaklaşık 30 yıldır süren kazı çalışmaları ile Ortaçağ dönemine ilişkin farklı buluntu türlerinden birçok obje ele geçmiştir. Konya-Beyşehir Gölü’nün güneybatı kıyısında, Anamas Dağı eteklerindeki alüvyon ovada, küçük bir kayalık tepe ile bronz çağı höyüğü çevresine yayılan Kubad-Abad, göl kıyısından –hatta göl üzerindeki adalardan- güneyindeki Anamas Dağı eteklerine kadar uzanan geniş sahada, onlarca yapıyı bünyesinde barındıran büyük bir şehir-saray’dır. Dünya çapında şöhrete sahip çinileriyle tanınan Kubad-Abad Sarayının metal buluntuları çok zengin bir repertuara sahiptir. Bunlar arasında en az bilinen buluntu türlerinden biri olan kemer ve askı tokaları, Selçuklu gündelik kullanım eşyalarının tanınması açısından çok ilgi çekici veriler sunar. Ortaçağ Türk Dönemine ait kemer ve askı tokalarının niteliğine ilişkin ayrıntılı bir çalışma gerçekleşmemiştir. Özellikle bir yüzünde yazı bordürü bulunan kemer tokası, Anadolu Selçuklu Döneminde ender rastlanan bir obje olup, muhtemelen sultan ve çevresine aittir.

Anahtar Kelimeler: