Özet:

Bu çalışmada, 19. yy’da yaşamış Eskişehirli Müderris Osman Necâti (ö.1293/1876) ve Tefsîru’n-Necât adlı çalışmasındaki değerlendirmeleri ele alınmaktadır. Tefsîru’n-Necât, Osmanlı Türkçesi ile telif edilmiş, 427 sayfadan oluşan, Kur’an-ı Kerim’in 30. cüzü olan Nebe-Nas arasındaki surelerin yorumunu kapsayan bir eserdir. Tefsîru’n-Necât, tefsirle ilgili bilinen geleneksel bilgileri teyit eden, rivayet metodunun yanında tasavvufî yönü öne çıkan, ayetlerin anlaşılır bir üslupla açıklamalarının yapıldığı klasik bir eser niteliğindedir. Müellif, ayetlerin tefsirinde gerek gördüğü yerlerde fıkhî, kelâmi izahlara ve az da olsa dil bilimsel kaidelere yer vermiştir. Yine ayetleri şiirle tefsir ederek eserine zengin bir üslup kazandırmıştır. Müellif Osman Necâti, bu eserinde Mukâtil b. Süleyman, Fahreddin er-Râzî, Ebüssuûd Efendi, İmam Süyûtî gibi müfessirlerin eserlerinden kaynak olarak yararlanmıştır. Bu çalışmamızda, Osman Necâti’nin hayatı, eserleri ve Tefsîru’n-Necât adlı çalışmasındaki metodu tanıtılacak, uyguladığı yöntem örneklerle açıklanacaktır. Ayrıca tasavvufî terimlerle ilgili ortaya koyduğu yorumlara değinilecektir.

Anahtar Kelimeler: