Abstract:

Bu çalışmada, 2005 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (SBDÖP) ile 2018 Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programları’nın (SBDÖP) karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar şu şekilde özetlenebilir: 2005 SBDÖP’ de bulunan her öğrenme alanındaki üniteler 2018 SBDÖP’ de yer almamış ünite yerine doğrudan öğrenme alanları ve kazanımlara yer verilmiştir. Yeni programda ünite anlayışına son verildiği söylenebilir. 2005 SBDÖP’ de 17 tane genel amaca yer verilirken; 2018 SBDÖP’de 18 tane özel amaç belirlenmiştir. 2005 SBDÖP’ de her ünitede yer alan doğrudan verilecek değer ve beceriler yerine 2018 SBDÖP’ de birden fazla değer ve beceri şeklinde öğrenme alanının başında verilmiştir. 2005 SBDÖP’ de öğrenme alanı sayısı 9 iken; 2018 SBDÖP’de öğrenme alanı sayısının 7 olduğu görülür.  2005 SBDÖP’ de yer alan Gruplar, Kurumlar ve Sosyal Örgütler, Zaman, Süreklilik ve Değişim ile Güç, Yönetim ve Toplum öğrenme alanları 2018 SBDÖP’de yer almazken; Güç, Yönetim ve Toplum ve Gruplar, Kurumlar ve Sosyal Örgütler öğrenme alanlarının kazanımları birleştirilerek ve sadeleştirilerek “Etkin Vatandaşlık” öğrenme alanı oluşturulmuştur. 2018 SBDÖP’de kazandırılmak istenen beceriler Türkiye Yeterlilik Çerçevesi (TYÇ) başlığı altında toplanmış 8 tane yetkinlik maddesi şeklinde sunulmuştur. 2005 SBDÖP’de bu şekilde bir uygulama bulunmamaktadır. 2005 SBDÖP’ de 15 olan doğrudan verilmesi istenen beceri sayısı, 2018 SBDÖP’de eklemeler yapılarak 27’ye yükseltilmiştir. Genel hatlarıyla özetlemek gerekirse; 2018 SBDÖP’nin, eski yani 2005 SBDÖP’ye göre daha sade bir yapıda olduğu fazla detaya girmediği söylenebilir. 2005 SBDÖP’de bulunan Atatürkçülük konuları, ilişkilendirmeler ve etkinlikler gibi kısımlar, 2018 SBDÖP’den çıkarılmış; kazanım sayısında ciddi bir azalma görülmüştür. 2018 SBDÖP’de ölçme ve değerlendirme anlayışı, 2005 SBDÖP’de olduğu gibi öğrenci merkezli ve süreç odaklı bir anlayış bulunur.              

Keywords: