Özet:

arOyratlar Cengiz İmparatorluğu`nun ordu yapısında ona dostluk andıyla bağlı bulunan, itibarlı soyuna ve akrabalık bağına dayanarak İlhanlıların siyasi ilişkilerinde mühim rol oynayabilen kabilelerden biridir. Bu yazı Oyrat ümerasının İlhanlılar ile siyasi münasebetlerindeki rolünün ne olduğunu açıklamaya yöneliktir. Eldeki veriler ilk devrede Oyratların Cengiz ulusu ile itilaflarıyla ve onun uruğu, özellikle de kızlarıyla yapılan evliliklerle hükümet yapısındaki kendi mevkilerini sağlamlaştırabildiklerini göstermektedir. İlhanlı Devletinin veziri Emir Argun Aka bu devrin meşhur çehrelerinden biri olarak gösterilebilir. Emir Nevruz`un güç kazanmasıyla da yine onun önderliğinde Oyratların İlhanlı iktidarı ile mücadelesi başladı. Bu durum Oyrat kabilesinden büyük bir kısmın Mısır`a göçmeyle sonuçlanmıştır. Sülemiş`in isyanı da Oyratların İlhanlılar ile olan siyasi ilişkilerinin ikinci devresindekiönemli olay sayılmaktadır. Üçüncü dönemde İlhanlı Devleti`nin inhitatıyla birlikte Ebu Said Han`ın dayısı ve Anadolu`da Oyratların vekili Ali Padişah ile Horasan`ın Oyratlı hakimi Argunşah`ın rolü özellikle dikkate şayandır. Mevcut araştırmada Emir Argun Aka, Emir Nevruz, Sülemiş ve Ebu Said Han`ın dayısı Ali Padişah gibi Oyratlı emirlerin İlhanlıların siyasi olaylarındaki rolü deskriptif yöntemle değerlendirmeye alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: