Abstract:

Bu çalışmanın amacı sosyal bilimler alanında; yurtdışında eğitim gören ya da eğitim sürecini tamamladıktan sonra yaşamına yurtdışında devam eden Türk vatandaşlarının göç etmesinde etkili olan itici ve çekici faktörleri Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi bağlamında tespit etmektir. Bu nedenlerle bahse konu hedef grup içerisinde Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avrupa ülkelerinde yaşayan  otuz altı (36) katılımcı ile yarı yapılandırmış mülakatlar  gerçekleştirilmiştir. Örneklemdeki katılımcı sayısının artırılmasında ise kartopu örneklemesi yönteminden faydalanılmıştır. Mülakatlardan elde edilen veriler içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Bu verilerle Maslow Hiyerarşisi bağlamında tematik kodlar oluşturulmuştur. Elde edilen bulgular Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisinde çekici faktör olarak sosyal statü, itici faktör olarak ise güvenlik değişkenin önemli bir gösterge olduğunu ortaya koymuştur. Verilen yanıtlar içerisinde katılımcıların en çok üzerinde durdukları tema sosyal ihtiyaçlar olmasına karşın, bu sosyal ihtiyaçlarla ilgili sorularda ise ekonomik duruma vurgu yapılmıştır. Ayrıca, beyin göçünde üniversite habituslarının kritik bir öneme sahip olduğu dolayısıyla üniversiteye bağlı birimlerin etkin bir rol üstlenmesi gerektiği tespit edilmiştir. Bu çerçevede politika önerileri geliştirilmiştir. Bu çalışmanın yazına sosyal bilimler bağlamında nitelikli göç (beyin göçü) konusunu Maslow İhtiyaçlar Hiyeraşisi ile ilişkilendirmesi ve üniversite bileşenlerini konuya çözüm önerileri bulmada işaret etmesi açısından katkı sunması beklenmektedir.

Keywords: