Atıf Sayısı
2
Görüntüleme
9
19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu‟nda mimarlık örgütlenmesi klasik dönem Osmanlı mimarisinin oluşturulması sırasındaki örgütlenme biçiminden farklılık göstermektedir. Bu durum, başmimarların inşaata ait teknik bilgilerinin gelenekselliği ya da işverenin değişen zevk ve beğenilerinin ötesinde çağın şartları ve inşaat alanının dinamizminden kaynaklanmaktadır. İmparatorlukta özellikle başkent İstanbul‟daki ekonomik ve toplumsal değişimler, inşaat alanında çok sayıda donanımlı elemana ihtiyacı arttırmış, dolayısıyla da hâssa mimarlar örgütünün tek merkezliliği ortadan kalkarak sultana doğrudan ya da dolaylı yollarla bağlı çoğulculuk ortaya çıkmıştır. Bu süreç hâssa başmimarının konumu değiştiren, taraflar arasında çekişmelerin yaşandığı önemli bir döneme açılım sağlamıştır. Makalede, Osmanlı İmparatorluğu‟nun son dönemlerinde hâssa başmimarlığının sona ermesindeki süreç ve sebepler ele alınmaktadır. İmparatorluğun geç dönemlerinde başmimarların çalışma şartları rekabet ve ferdi kazanç elde etme yönündedir. Davet edilen yabancı mimarlar ve götürü usulüyle çalışan, diğer bir deyişle müteahhitlik yapan kalfaların da inşaat alanına katıldığı varsayılırsa, başmimarın bürokratik işlerden sorumlu bir memur gibi çalışmasının kolaylaştığı söyleyenebilir. Çekişme ortamı içinde hâssa başmimar(lar)ın kazançlarını arttırmak ve statülerini sürdürebilmek için yolsuzluklara başvurmalarının sıklaştığı ve bu sebeple cezalandırıldıkları görülmektedir. 19. yüzyılın sonlarına doğru, iki ya da daha çok mimarın aynı anda hassa başmimarı olarak görev yapması ve Tanzimat‟tan sonra nezaretlerin çoğalması sebebiyle, her nezaretin kendisine bağlı çalışan bir mimarının olması “hâssa başmimarlığı” görevini giderek içeriği boşalmış hale getirmektedir. Diğer taraftan, başmimarın görev tanımının içeriği 19. yüzyılın sonlarına doğru saray mimarlığı ya da sultan mimarlığı gibi bazı ek ünvanlara parçalanırken eski itibarını da yitirmiştir. Kariyer, kazanç ve rekabet kıskacında kalan “hâssa başmimarı”nın görevi gittikçe sınırlanmakta ve Osmanlı‟nın sonlarına doğru bu ünvan bir görevin ünvanı olmak yerine kişiye özel görev tanımı yapılan, klasik dönemdeki statüsünü yitiren, içi boş bir ünvan haline dönüşmektedir.
The organization of architecture in the Ottoman Empire in the 19th century differs from the form of organization during the creation of the Ottoman architecture in the classical period. This is due to the tradition of the technical knowledge of the construction of the main architects or beyond the changing pleasures and pleasures of the employer, the conditions of the age and the dynamism of the building area. The economic and social changes in the empire, especially in the capital Istanbul, have increased the need for a large number of equipped elements in the construction field, and therefore the unicentricity of the organization has been eliminated by the architects and multiplicity has arisen directly or indirectly linked to the sultan. This process has provided an opening to a significant period of disputes between the parties, which has changed the position of the head of state. The article discusses the process and causes of the end of the Ottoman Empire in the last periods. In the late periods of the empire, the working conditions of the chief architects are in the direction of the competition and the achievement of fair profits. If it is assumed that invited foreign architects and carpets who work in the way of the carpets, in other words contractors, also participate in the construction field, it can be said that the work of the chief architect as a officer responsible for bureaucratic tasks is easier. In the atmosphere of the dispute, it is seen that the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief) of the chief (the chief). 19th. By the end of the century, due to the fact that two or more architects at the same time served as the master of the Hass and the multiplication of the merits after the Tanzimat, the existence of an architect of each merit that works with it becomes the task of the "Hass master of the architecture" and becomes the content more and more empty. On the other hand, the content of the chief architect’s definition of duty lost its ancient reputation while divided into some additional titles, such as palace architecture or sultan architecture, by the end of the 19th century. The task of the "Hassa Chief" remaining in the career, earnings and competition is increasingly limited, and in the end of the Ottoman, this title becomes an inherently empty title, which loses its status in the classical period, specified for the person, instead of becoming the title of a task.
Alan : Eğitim Bilimleri; Fen Bilimleri ve Matematik; Sağlık Bilimleri; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
