Özet:

Tarım işletmelerinde verimlilik başta tohum, gübre, ilaç, işgücü ve mekanizasyon girdilerinin verimliliklerinin artırılmasıyla sağlanmaktadır. Bu girdiler arasında üretim maliyetleri içerisinde önemli paya ve sınırlılığa sahip olan mekanizasyon kullanımının verimliliğinin belirlenmesi çalışmanın temel amacıdır. Bu amaca yönelik olarak Konya ilinde kullanılan mekanizasyon ekipmanlarının %24’üne sahip olan Karapınar, Çumra ve Altınekin ilçelerinde tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemine göre belirlenen 107 tarım işletmesiyle görüşülmüştür. Bu işletmelerle yapılan anketler sonucunda işletmelerin demografik ve sermaye yapıları incelenmiş olup, yıllık faaliyet sonuçları hesaplanmıştır. Buna göre elde edilen yıllık faaliyet sonuçlarına göre işletmelerin arazi, işgücü ve sermaye verimlilikleri hesaplanmış olup, işletme ölçeğinin büyümesine paralel olarak her üç üretim faktörünün verimliliğinin artığı belirlenmiştir. Çalışmanın temel amacı olan mekanizasyon kullanım verimliliğini belirlemek için de traktör çeki gücü, traktör çalışma saati, traktör yaşı ve traktör kullanım maliyetleri hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonucunda işletme ölçeğinin büyüdükçe mekanizasyon verimliliğinin artığı belirlenmiş olup, 200 dekar ve üzeri araziye sahip işletmelerin mekanizasyon kullanımının Avrupa standartlarında oldukları belirlenmiştir. Bu sonuca göre arazi ve işletme ölçeğine uygun traktör seçiminin yapılması gerektiği ortaya konulmuş olup, bu noktada yeni teknolojilerden yararlanmayı kolaylık sağlayacak olan makine parkı model önerisi sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: