Abstract:

Hikâyeler, çocuk edebiyatının vazgeçilmez sözlü ve yazılı eserlerini oluşturmaktadırlar. Hayatın içinden alıntılar içeren hikâyelerin, çocuğun anlam dünyasını değiştirebilmesi için içeriğinde çeşitli değerlere yer vermelidir. Bu araştırmanın amacı, yazar Bilal Enser’in “Azerbaycan Çocuk Hikâyeleri” adlı kitabında yer alan 14 hikâye metninde bulunan değerlerin belirlenmesidir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden fenomonoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmada incelenen hikâyeler Azerbaycan Türkçesi ile yazılmıştır. Hikâyelerdeki değerler ise İstanbul Türkçesi’nde belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, “Azerbaycan Çocuk Hikâyeleri” adlı eserdeki hikâyelerde 351 değer ifadesine ulaşılmıştır. Eserde 17 değere yer verildiği tespit edilmiştir. Bu değerler yardımseverlik, sevgi, din, dürüstlük, cesaret, sorumluluk, saygı vefa, çalışkanlık, adalet, vatanseverlik ve sabır değeridir. Hikâyelerde en sık kullanılan değerin sevgi değeri olduğu ortaya çıkmış bu değeri sırasıyla paylaşma, sorumluluk değeri izlemiştir. En az kullanılan değerin ise vatanseverlik ve cömertlik değeri olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca araştırmanın diğer bir bulgusu ise sevgi ve saygı değerlerinin alt değerlerinin olmasıdır. Araştırmanın sonucuna göre Bilal Enser’in kaleme aldığı “Azerbaycan Çocuk Hikâyeleri” kitabında hikâyelere ait değerlerin eşit veya birbirine yakın oranda dağılmadığı görülmektedir. Ayrıca Azerbaycan Türk kültüründe yeni nesillere aşılanması istenen en önemli değerin sevgi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte diğer Türk cumhuriyetlerinde de çocuk hikâyelerinde değerler eğitimi ile ilgili araştırmaların yapılması ve Azerbaycan’dan farklı yazarların hikâyelerinin değerler eğitimi kapsamında incelenmesi önerilmektedir.

Keywords: