Özet:

Öz: Sac metal kalıpları kullanılarak üretimi gerçekleşen parçalar endüstride geniş bir alanda kullanılmaktadır. Tercih edilen uygulama alanlarından birisi de büküm işlemli kalıpçılıktır. Sac metal levhalara ait kalıplar kullanılarak gerçekleştirilen şekillenme işleminde başlıca görülen sorun geri yaylanmadır. V büküm işlemi kullanılarak oluşan geri yaylanmalara bakıldığında, kalınlıkları farklı olan malzemelerde, değişik açılardaki oluşan geri yaylanma tutarını gösteren grafiklerin eksik olduğu tespit edilmektedir. Çalışmalar sırasında oluşan geri yaylanma miktarlarını tespit etmek için yapılan V büküm kalıbı ve deney malzemesi olarak S355JR (ST52), sac metal levhada işlem yapılmıştır. Kalınlığı 2 ve 3 mm örnekler 60, 90 ve 120 dereceden oluşan kalıp açıları kullanılarak ve işleme alınan her bir açı için büküm radyüsü 2 mm ve 4 mm değerindekiler kullanılarak deneyler yapılmıştır. Deneylerin sonrasında numune ürünlerin geri yaylanma miktarlarını tespit edebilmek amacıyla dijital ölçüm cihazından yararlanılmıştır. Deneylerden elde edilen deney sonuçların belirli parametrelere göre karşılaştırmalar yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda S355JR (ST52) sac levhada geri yaylanma gözlemlenmiştir. Büküm kalıp açısı yükseldikçe geri yaylanmanın azaldığı gözlemlenmiştir. Sac levha kalınlığının artmasıyla geri yaylanma miktarının düştüğü ve büküm radyüsü yükseldikçe geri yaylanmanın arttığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: