Özet:

Tip 2 Diabetes Mellitus (T2DM), obezite ve fiziksel inaktiviteye bağlı olarak sıklıkla gözlemlenen, periferik dokularda insülin direnci ve pankreatik β hücresi disfonksiyonu ile karakterize olan kronik metabolik bir hastalıktır. İnsülin direnci, pankreas tarafından salgılanan insülinin yağ, kas ve karaciğer hücrelerinde gerekli veya yeterli tepkiyi oluşturamaması durumudur. Obezite, sıklıkla insülin direnci ve T2DM’nin de eşlik ettiği yağ dokunun aşırı artışıyla karakterize metabolik bir hastalıktır. Yağ doku nedenli inflamasyon da, obezite ve insülin direncini birbirine bağlar ve böylece T2DM’nin erken evresinde anahtar rol oynar. İnflamasyon, immün sistemin doğal bir bileşeni olup, her türlü zararlı, yabancı ve yıkıcı etkene karşı organizmanın verdiği doğal savunma yanıtıdır. Ancak inflamasyon, kişinin kendi dokularına karşı geliştiğinde, yeterince kontrol edilemediği durumlarda veya kronik inflamasyon geliştiğinde diyabet, obezite ve kanserin de içinde bulunduğu çeşitli patolojiler ortaya çıkmaktadır. İnflamasyon mekanizması; interlökinler, interferonlar, TNF-α, MAP-kinazlar, Toll-like reseptörler, NF-kB gibi kemokin, kemokin reseptörleri ve sitokinlerden oluşan çok sayıda anahtar düzenleyiciyi içerir. İnflamasyonun, insülin direnci üzerine olan önemli etkisi bilinmekle birlikte günümüzde inflamasyonun T2DM ve obezite üzerine etkisi henüz aydınlatılamamıştır. Derlememizde insülin direnci, obezite, T2DM hastalıklarının inflamasyonla ilişkisi incelenecek ve inflamatuvar süreçte görev alan temel genler ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler: