Abstract:

Şirketler 1900’lü yılların başlarından itibaren finansal sıkıntı, iflas vb. mali sıkıntılar ile yüzleşmek zorunda kalmışlardır. Geçmişte yaşanan bu finansal krizlerden çıkardıkları derslerle yeni araç ve yöntemler geliştirmişlerdir. Sürdürülebilirlik raporlaması da bu yöntemlerden birisidir. Bu yöntemle paydaşların bilgi ihtiyacı daha geniş ve daha derinlemesine karşılanması amaçlanmaktadır. Sürdürülebilirlik raporlaması finansal verilerinin yanında finansal olmayan verilerin de raporlanmasını gerektirmektedir. SASB (Sürdürülebilirlik Muhasebe Standartları Kurulu) sürdürülebilirlikle ilgili konularda şirketlerin yapması gereken raporlama ve kamuoyunu bilgilendirmeye dönük geniş kapsamlı bir işlev üstlenmiştir. Fakat şirketlerin finansal performansı ile sürdürülebilirlik raporu arasındaki ilişkinin ne yönde ve nasıl olduğu cevap bekleyen sorudur. Bu soruya verilebilecek cevaplardan biri de finansal sürdürülebilirliğin genel sürdürülebilirlikteki yeri ve etkisini belirlemektir. Bu hususa dönük olarak finansal başarısızlık olasılığı yüksek olan şirketlerin aynı dönemde sürdürülebilirlik raporu yayımlayıp yayımlamadığından yola çıkılarak sürdürülebilirlik kavramı ile finansal başarısızlık kavramı arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Finansal başarısızlık göstergesi olarak Altman ve Hotchkiss (2006) tarafından imalat dışı sektörler ve belirli endüstriler için geliştirilen Z’’ skoru esas alınmıştır. SASB raporları yayımlanan şirketler arasından ulaşım sektörü seçilmiştir. Bunun nedeni Z’’ skorunun imalat dışı ve (ulaşım sektörü dahil) belirli sektörler için geliştirilmiş olmasıdır. Bu sektörde SASB kapsamında rapor yayımlayan uluslararası ve çeşitli ülkelerden 43 şirket olup, 40 şirketin finansal verisine ulaşılmıştır. Ancak bir şirket 2017 yılında kurulduğundan, Z’’ skoru hesaplanmamıştır. Bu nedenle 39 adet şirketin 2016-2020 yılları arasında yayınladıkları beş yıllık finansal tablolara göre Altman Z’’skoru hesaplanmıştır. Z’’ skoru 4.35 altında (sıkıntılı alan) olan şirketler ile 4.35-5.85 arasında (gri/belirsiz alan) olan şirketlerin sürdürülebilirlik raporu yayınlayıp yayınlamadığı incelenmiştir. Çalışma sonucunda şirketler sıkıntılı veya belirsiz alanda olmalarına karşın son yıllara yaklaştıkça sürdürülebilirlik raporu yayınlayan şirket sayısının arttığı görülmüştür. Başka deyişle 2016-2020 yılları arasında beş yıl boyunca finansal sıkıntıda olan sekiz adet şirket mevcuttur. Bu şirketlerden dört tanesi ilgili yıllar süresince sürdürülebilirlik raporu yayınlamış olup, üç tanesi havayolları bir tanesi otomobil sektöründe faaliyet göstermektedir.

Keywords: