Abstract:

Bu çalışmada, katkısız ve alüminyum (Al) katkılı (%1 ve %3) çinko oksit (ZnO) filmleri cam alttaşlar üzerine spin kaplama tekniği ile sol jel metodu kullanılarak elde edilmiştir. Filmlerin yapısal ve optik özelliklerini incelemek için sırasıyla, X-ışınları difraktometresi ve UV-vis spektrofotometresi kullanılmıştır. Elde edilen filmler polikristal olup, hekzagonal wurtzite yapıda ve (002) tercihli yönelimine sahiptirler. ZnO filminin kristal kalitesi, artan Al katkısı ile artmıştır. Bu nedenle, en şiddetli (002) piki %3 Al katkılı ZnO filminde gözlenmiştir. UV-vis spektrofotometresine göre, filmlerin görünür bölgedeki ortalama transmittans ve reflektansları, sırasıyla %76 ve %14 değerinden büyüktür. Elde edilen filmlerin Al katkısına bağlı olarak absorpsiyon kenarlarını belirlemek için farklı metotlar kullanılmıştır. ZnO filminin optik bant aralığı, ilk Al katkısı ile mavi bölgeye kaymış, ve daha sonra Al katkı miktarı arttırılınca, kırmızı bölgeye kaymıştır. Kırılma indisi, sönüm katsayısı ve dielektrik sabitleri gibi optik sabitler katkısız ve Al katkılı ZnO filmleri için belirlenmiştir. Filmlerin kırılma indisi dispersiyonu, single oscillator model kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen filmlerin osilatör enerjisi ve dispersiyon enerjisi gibi dispersiyon parametreleri belirlenmiştir

Keywords: