Beş sanattan şiir felsefe tarihi boyunca kendini sürekli gündemde tutmayı başarmıştır. Platon şiire daha çok politik/dini kaygı çerçevesinde yaklaşarak onun dönüştürücü gücünü ideal devleti bağlamında kontrol altına almaya çalışırken Aristoteles şiir sanatına büyük önem vermiş ve bu bağlamda Poetika adlı müstakil eserini kaleme almıştır. Daha sonraki süreçte bu eser öğrencileri tarafından Organon (alet) isimli mantık külliyatının içine dâhil edilmiştir. Platon’un muhteva kritiği diyebileceğimiz yaklaşımından farklı olarak şiiri daha çok form bağlamında ele alan Aristoteles’in söz konusu politik kaygıyı gütmediği anlaşılmaktadır. Ancak şiir, tüm bu geleneklerden beslenen Fârâbî’ye kadar mantık ile doğrudan ilgisi kurulan bir sanat olarak ortaya çıkmaz. Fârâbî’nin özgünlüğü şiiri edebi bir tür olmanın yanında mantıksal ilgisi bağlamında ele almış olmasıdır. Bu makalede şiir ile mantık ilişkisinin Fârâbî’de biri şiirin felsefe öğreniminde ve kıyas türleri bağlamında işlevselliğine diğeri ise mantığın şiirin beş sanat içerisinde tanınmasını ve ayrıştırılmasını sağlayan yönüne işaret eden iki veçheli bir şekilde tasarlandığı savunulacaktır.
Beş sanattan şiir felsefe tarihi boyunca kendini sürekli gündemde tutmayı başarmıştır. Platon şiire daha çok politik/dini kaygı çerçevesinde yaklaşarak onun dönüştürücü gücünü ideal devleti bağlamında kontrol altına almaya çalışırken Aristoteles şiir sanatına büyük önem vermiş ve bu bağlamda Poetika adlı müstakil eserini kaleme almıştır. Daha sonraki süreçte bu eser öğrencileri tarafından Organon (alet) isimli mantık külliyatının içine dâhil edilmiştir. Platon’un muhteva kritiği diyebileceğimiz yaklaşımından farklı olarak şiiri daha çok form bağlamında ele alan Aristoteles’in söz konusu politik kaygıyı gütmediği anlaşılmaktadır. Ancak şiir, tüm bu geleneklerden beslenen Fârâbî’ye kadar mantık ile doğrudan ilgisi kurulan bir sanat olarak ortaya çıkmaz. Fârâbî’nin özgünlüğü şiiri edebi bir tür olmanın yanında mantıksal ilgisi bağlamında ele almış olmasıdır. Bu makalede şiir ile mantık ilişkisinin Fârâbî’de biri şiirin felsefe öğreniminde ve kıyas türleri bağlamında işlevselliğine diğeri ise mantığın şiirin beş sanat içerisinde tanınmasını ve ayrıştırılmasını sağlayan yönüne işaret eden iki veçheli bir şekilde tasarlandığı savunulacaktır.
Five of the art poetry has managed to keep itself on the agenda throughout the history of philosophy. Platon approached the poetry more in the framework of political/religious concerns, trying to control its transformative power in the context of the ideal state, while Aristotle paid great attention to the poetry art, and in this context he received his special work called Poetry. In the subsequent process, this work was incorporated into the logic culture called Organon by students. Unlike Platon’s approach we can call a great criticism, it is clear that Aristotle, who discussed the poem more in the context of the form, did not raise the political concern. But poetry does not appear as an art that has a direct connection with logic, from all these traditions to the Farabi. The originality of Fârâbî is that poetry is a kind of literary literature that has been discussed in the context of logical interest. In this article, the relationship between poetry and logic will be defended in the Farabi, one to the functionality of the poetry in the context of the philosophy and the other to the direction of the logic that makes it possible to recognize and divide the poetry in the five arts.
Poetry has managed to keep itself on the agenda throughout the history of philosophy. While Plato approached poetry within the framework of political/religious concerns and tried to control its transformative power in the context of his ideal state, Aristotle gave great importance to the art of poetry. Unlike Plato's approach that we can call content critique, Aristotle dealt with poetry more in the context of form and did not pursue the aforementioned political concern. However, poetry did not emerge as an art directly related to logic until Alfarabi. His originality is that he handled poetry in the context of its logical interest. In this article, it is defended that the relationship between poetry and logic was designed in two aspects by Alfarabi, one pointing to the functionality of poetry in learning philosophy and the context of syllogism types and the other pointing to the aspect of logic that enables poetry to be recognized and differentiated within the five arts.
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|