Abstract:

Dilbilimsel tefsir Kur’an’ın doğru anlaşılmasında önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle bu tefsir faaliyeti çok erken bir dönemde ortaya çıkmış ve modern dönemde de etkinliğini sürdürmüştür. Sarf/Morfoloji, Nahiv/Sentaks ve Anlambilim/Semantik gibi dilbilim dallarının verileri dâhilinde Kur’an’ı kelime, cümle ve metin boyutunda tahlil edip açıklamaya çalışan bu tefsir faaliyeti; dilbilimsel, filolojik ve lügavî tefsir şeklinde farklı isimlendirmeler ile ifade edilmektedir. Arap dünyasında “et-Tefsîrü’l-Lügavîyyu” şeklinde ifade edilen bu tefsir yöntemi, ülkemizde ilgili konu üzerinde yapılan çalışmalarda “Lügavî tefsir”, “Filolojik tefsir” ve “Dilbilimsel tefsir” şeklinde isimlendirilmektedir. Bu durum ise ilgili tefsir faaliyetinin ifade edilmesinde bir kavram kargaşasına sebep olmaktadır. Bu araştırmada ilgili ifade şekilleri tek tek ele alınarak ilgili tefsir yönteminidoğru şekilde ifade eden kavramın tespiti yapılmaktadır. Filoloji kavramında daha çok metnin tarihi yönünün öne çıkarılması ve bu kavramın daha çok metnin orijinalliği ve güvenirliliği ile ilişkili hususları kapsaması yine lügat/lügavî kelimesinin Türkçe açısından daha çok kelime düzeyinde yapılan açıklamaları ifade etmek için kullanılması gibi faktörler,  dilbilimsel tefsir ifadesinin dil ağırlıklı bu tefsir yöntemini karşılamada daha uygun olduğu görülmektedir. 

Keywords: