Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
48
İndirme
14
Edatlar, kelime türleri içerisinde kullanım alanı geniş olan, tek başlarına anlamları olmayan, birlikte kullanıldığı kelimelerle anlam kazanan, fiiller gibi çekime girmeyen, gramer görevleri olan kelimelerdir. Pek çok edat, tarihî dönemlerden günümüze kadar ses ve şekil bakımından değişikliklere uğrayarak gelmiş, cümle içinde kullanıldıkları yere göre tasnif edilmiştir. Çağatay Türkçesi dönemi edat kullanımı bakımından zengin bir dönemdir. Çünkü Çağatay Türkçesi dönemi, önceki tarihî dönemlerde olduğu gibi Türkçenin gelişimini sağlayan, zenginliğini ortaya çıkaran eserlerin verildiği önemli bir dönemdir. Ali Şir Nevâyî, bu dönemde Türkçe ile yüksek bir edebiyat meydana getirmenin mümkün olduğunu eserleriyle ortaya koymuştur. Farsçanın etkili olduğu bir dönemde, Çağatay Türkçesinin zirveye çıkmasını sağlamıştır. Nevâyî, bu başarıyı sadece Türk diline karşı duyduğu bilinçli sevgi ile gerçekleştirmemiş, aynı zamanda şiir, edebiyat, sanat yeteneği ve üstün düzeydeki dil bilinci etkisi bunu sağlamıştır. Bu çalışmada, Nevâyî’nin Türkçenin anlam zenginliğini, derinliğini ortaya koyan divan ve mesnevileri taranmıştır. Çağatay Türkçesinde dėk / dik olarak kullanılan teg edatının cümle içinde kullanılışı örneklerle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Edatın yer aldığı örneklerde beyit açıklamasına yer verilmiş ve tarihî dönemlerdeki gelişimi etimolojik olarak incelenmiştir. Edatın on bire yakın yerde kullanıma geçtiği tespit edilmiştir. Bu edatın sadece kelime ve kelime gruplarıyla birlikte kullanılmadığı aynı zamanda ses ve şekil bakımından değişikliğe uğrayıp kendisinden önceki kelimelerle kalıplaşarak cümle içinde kullanıma geçtiği görülmüştür. Tarihî lehçelerde ve şivelerde benzetme, eşitlik, sınırlama, karşılaştırma, miktar fonksiyonunda kullanılan bu edatın, Çağatay Türkçesi dönemine ait manzum eserlerde genel olarak benzetme fonksiyonunda kullanıldığı görülür.
Words are words that have a wide range of use within the word types, which do not have any meaning alone, which gain meaning with the words used together, which do not enter into the image like the facts, which have grammatical tasks. Many edats, from historical periods to the present day, have been subjected to changes in terms of sound and shape, and have been classified according to where they are used in the phrase. The Turkish era is a wealthy period in terms of edat use. For the Turkish Period of Çağatay is an important period in which works that reveal the wealth of Turkish have been given, as in the previous historical periods. Ali Shir Nevai revealed in his works that it was possible to create a high literature with Turkey during this period. During a period in which the Persian influenced, the Çağatay Turkish made it possible to get to the peak. Nevai’s success has not only been achieved with the conscious love he feels for the Turkish language, but it has also been achieved by poetry, literature, art skills and the superior level of language consciousness. In this study, Nevai’s Turkish has scanned the divans and mesneviles that reveal the meaning richness, depth of the Turkish. In the Turkish language, the use of the tag edition in the phrase is tried to be assessed by examples. The examples of the edat included the explanation of the beeth and the evolution in historical periods was studied etymologically. It has been found to be used in the nearest area. This edate has not only been used together with words and word groups but also changed in terms of sound and shape and has been shaped with the words before it and passed into use in the phrase. In historical speeches and shives, this edat used in the comparison, equality, limitation, comparison, quantity function, is seen as used in the comparison function in the manzum works of the Çağatay Turkish period.
Alan : Filoloji; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
