Özet:

On beşinci yüzyıldan beri Afrika küresel bir ilginin öznesi durumundadır. Bu bağlamda Avrupalı devletler Atlantik Köle Ticareti döneminde Afrika’nın iş gücünden, sömürgecilik döneminde ise Afrika’nın topraklarından kendi çıkarları adına yararlanmışlardır. Atlantik Köle Ticareti boyunca Afrika’daki halkların bireyleri zor kullanarak yerlerinden edilmiş, çalıştırılmak için özellikle Amerika kıtasına gönderilmişlerdir. Bunun yanında Avrupalı devletler 1884-85 Berlin Konferansı’nda resmileştirdikleri sömürgecilik yönetimlerini Afrika topraklarını kendi aralarında paylaşarak gerçekleştirmişlerdir. 1950’li yılların ortalarında başlayan bağımsızlık hareketlerinde bile devam eden bu ilginin üzerine Avrupa devletlerinin dışında kalan Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği, Hindistan, Çin, Rusya ve Brezilya gibi devletler de siyasi ve ideolojik birtakım nedenlerle Afrika’ya yakınlık duymaya başlamışlardır. Siyasi nedenler olarak Afrika ülkeleri üzerinde nüfuz elde etmek ve onları kendi çıkarları çevresinde konumlandırmak örnek gösterilebilir. İdeolojik nedenler olarak ise özellikle Soğuk Savaş sırasındaki sosyalizm/kapitalizm rekabeti içinde Afrika’dan taraftar toplama örnek gösterilebilir. Gerek Sovyetler Birliği gerekse Amerika Birleşik Devletleri Soğuk Savaş döneminde Afrika ülkelerini birbirlerine karşı bir destek bulmak amacıyla desteklemiştir. Bu ilginin daha sonradan söz konusu devletlere ekonomik çıkarlar sağladığı görüldüğünde ise Afrika diğer devletleri de kendine çekmiştir. Bunlardan biri 2012 yılında 2050 Stratejisini ilan ederek Afrika’ya açılan Kazakistan’dır. Elde edilen ve makalede gösterilen bulgulara göre sadece Kazak devletinin değil, aynı zamanda Kazak şirketlerinin de rehberliğinde gerçekleşen Kazakistan’ın Afrika ülkelerine açılımında ekonomik boyut temel alınmıştır. Bu bağlamda makale Kazakistan’ın 2050 Stratejisi’yle başlayan Afrika açılımının Kazak devletinin uzak komşuluk dış politikası içindeki ekonomik diplomasisinin bir uygulaması olduğunu vurgulamaktadır. Buna göre makale Kazakistan’ın Afrika ile 2012 yılından beri süregelen ilişkisini ekonomik diplomasi kuramında açıklayıp bu ilişkiyi ekonomik iş birliği, yatırımlar ve ticaret başlıklarında incelemektedir. 

Anahtar Kelimeler: