Abstract:

Osmanlının son devirlerinde yetiştirdiği çok yönlü ilim ve sanat adamlarından biri olan Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, pek çok konuda özellikle İslâm düşüncesi alanında fikirler üretmiş, görüşler ortaya koymuş önemli bir mütefekkirdir. Cumhuriyet döneminde yazılmış en meşhur tefsirlerin başında gelen Hak Dini Kur’ân Dili adlı eserinde diğer İslâmî meselelerin yanında nübüvvet ve mûcizeler konusuna da temas eden Yazır, bu konuya dair görüşlerinde geleneksel bir çizgi takip etmiştir. Kur’ân’da muhtelif mûcizelerle ilgili olarak zikredilen âyetlerin tefsirinde çeşitli rivayetlere yer veren Yazır, bunun yanında birtakım aklî izahlar da getirmiş, mûcizelerin içinde barındırdıkları harikuladelikleri bir tevile tabi tutmadan onların oluşum ve imkânı, ilmî yönden izahı gibi açıklamalarda da bulunmuştur. Mûcizenin imkânını ortaya koyma adına bilginin oluşum şekillerine de yeri geldikçe değinen müfessir, ilmin alanını mûcizeleri de içine alacak şekilde genişletme gayreti içerisinde olmuştur. Hissî mûcizelerin yanında aklî, ilmî ve gaybî mûcizelere de yer veren müellif, Kur’ân mûcizesinin diğer mûcizelerin üzerinde bir güç ve kıymete sahip olduğunu, bu mânada onun ebedî bir mûcize hüviyetinde bulunduğunu vurgulamıştır. Bu makalede geleneksel bir zihin yapısına sahip olmakla birlikte, vahyî bilginin fevkinde bir değer atfetmemeye özen göstererek döneminin bilimsel verilerini de kullanan bir âlimin mûcizelere bakışı incelenecektir.

Keywords: