Views
10
Downloands
2
Hijyen konusu uzun zamandan beri önemli olup, modernleşme ile birlikte daha da önem kazanmıştır. Tarih boyunca dünyanın birçok yerinde farklı biçimlerde yıkanma alanları ortaya çıkmıştır. İran’da hamamların formu ve mimarisi farklı tarihsel dönemlerde birçok değişikliğe uğramıştır, ancak mekânsal yerleşim düzeni her zaman sabit bir örüntü izlemiştir. İran’da bugüne kadar varlığını koruyabilen hamamların çoğu Safevi (1501-1736), Zend (1750-1794) ve Gacar (1794-1925) dönemine aittir. Gacar dönemi hamamları bu üç dönemin hamamları arasında en az hasar gören ve en iyi şekilde yaşamını sürdürebilen ve farklı iklimlerde birçok sayıda örneği bulunması nedeni ile bu çalışmanın örnek dönemi olarak seçilmiştir. Bu çalışma, Gacar dönemindeki İran hamamlarının iklimsel tasarım modelini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için bu araştırmada örnek çalışması olarak seçilen hamamların plan morfolojisi, kullanılan malzemeler, mekan orantıları ve mimari süslemelerinin iklimle olan ilişkileri araştırılmaktadır. Bu bağlamda, İran’ın dört iklimi arasından, soğuk ve sıcak ikliminden dört hamam (ikisi soğuk ikliminden, ikisi sıcak iklimden) saha (gözlem) ve kütüphane araştırması yöntemi ile, inceleme altına alınmıştır. Bu çalışmanın sonucunda iklimsel mimari özelliklerinin araştırıldığı hamamların, çoğunun ana mekânlarının geometrik şekillere göre oluşturulmuş olması ve birbiriyle olan benzerliklerine ve bu nedenle üsluplarının aynı olduğuna ve bu hamamların bulunduğu sıcak ve soğuk iklimlerde genellikle taş, kireç ve harcın ana yapı malzemeleri olarak kullanılması ayrıca Binelerin (soyunma alanı), Germhaneler’den (sıcaklık) daha büyük olması sonucuna varılmıştır. Bunlara ek olarak, soğuk iklimlerde Bine ve Germhane alanlarının, hamamın toplam alanı içinde sıcak iklimlerdekinden daha büyük olması ve buna rağmen soğuk iklimde hamamların toplam alan ölçüsü, sıcak iklimlere göre daha küçük olması detayına ve ortalama olarak sıcak iklimde hamamlarda uzunluk-genişlik oranının 1:6 ve soğuk iklimde ise bu oranın 1:3 olduğu, ayrıca hamamların süslemelerinin iklim koşullarına dayanarak genellikle kireç sıvı, fayans ve Karbandi’den (İran mimarisine özel tavan süsleme tekniğidir) oluştuğu sonuçlarına varılmıştır.
The issue of hygiene has been important for many years, and this issue has become more critical with modernization. Throughout history, bathing areas in different forms have appeared in many parts of the world. In Iran, in different historical periods, the form and architecture of the bathhouses faced many changes, but spatial settlement patterns always followed a fixed pattern. Most of the baths that have survived to this day in Iran belong to the Safavid (1501-1736), Zend (1750-1794), and Gacar (1794-1925) periods. The Qajar period baths were chosen as the sample period of this study because there are many examples in different climates among the baths of these three periods, which were the least damaged and could survive in the best way. This study aims to determine the climatic design model of Iranian baths in the Qajar period. In order to achieve this aim, the relationship between the plan morphology, materials used, space proportions, and architectural decorations of the baths selected as a case study in this study are vividly investigated. In this context therefore, among the four climates of Iran, four baths (two from the cold and two from the hot climates) from cold and hot climates were examined by field (observation) and library research method. As a result of this study, the climatic architectural features of the baths were investigated, the main spaces of most of them were formed according to geometric shapes and their similarities with each other, and therefore their styles were the same, and the use of stone, lime, and mortar as the main building materials in hot and cold climates where these baths are located, area) is larger than Germhaneler (temperature). In addition to these, the details of the fact that the Bine and Germhane areas in cold climates are larger in the total area of the bath than in hot climates, nonetheless the total area size of the baths in cold climates is smaller than in hot climates, and the length-width ratio of the baths in hot climates is 1:6 on average, and in cold climates, this ratio is 1:3, and the decorations of the baths generally consist of lime liquid, tiles and Karbandi (a ceiling decoration technique peculiar to only Iranian architecture) based on climatic conditions.
Field : Mimarlık, Planlama ve Tasarım
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
