Görüntüleme
7
Geçmişi zihinde saklama ve yeniden canlandırma yetisi olan bellek, bireysel bir hatırlama olmakla birlikte kolektif bir işleve de sahiptir. Geçmişe ait imgelerin ve deneyimlerin uygulayımlarla devam etmesi kültürel sürekliliği ve buna bağlı olarak toplumsal bilinci aktive eden bir yapıyı ortaya çıkarır. Grup kimliğini ve aidiyetini güçlendiren bu yapı, özünde bellek ve yazılı kayıt arasındaki ilişkiyi görünür kılmaktadır. Geçmişi kurgulayan ve geleceği inşa eden bellek unsurları, edebî eserler aracılığıyla muhafaza edilmektedir. Bu bağlamda Türk kültürünün ve kimliğinin temel tanımlayıcılarından ve Türk dünyasının ortak değerlerinden biri olan kopuz, birey ve toplumun zamansal devamlılığını kuran ve koruyan bir bellek ögesi olarak Kırgız edebiyatında şiir, roman, hikâye ve tiyatro olmak üzere pek çok türde yazılmış eserlerde yazarların millî söyleminin bir parçası olmuştur. Kırgızistan’ın Sovyetler Birliği’ne bağlı olduğu dönemde sosyalist rejiminin güdümünde kalan Kırgız edebiyatında kültürel unsurların işlenmesi bir bakıma toplumsal hatırlamayı sağlayan ve “Biz” kimliğini kuran bir işlev taşımaktadır. Bahsedilen durumun bağımsızlık sonrası Kırgız edebiyatında devam ettiği görülmektedir. Bu makale, Kırgız edebiyatında şiir, roman, hikâye ve tiyatro eserlerinden temsili bir örneklem ekseninde kopuzun bellek ögesi olarak kullanımını ele almaktadır. Buna göre kopuzun ele alındığı ve vurgulandığı edebî eserlerin koruma ve saklama ortamı olduğu ve bünyesinde barındırdığı kültürel kodların ve bellek ögelerinin toplumun geçmiş ile bağlantı kurmasını sağladığı görülmüştür. Ayrıca bireyin anı ve geleceği anlamlandırmasına katkı sağladığı ve kodlama, depolama, çağırma işlevleri ile unutmayı engelleyen bir işleve sahip olduğu belirlenmiştir.
Memory, the capacity to retain and recall past events in an individual's mind, operates on both an individual and collective level. The perpetuation of images and experiences from the past through various practices unveils a structure that activates cultural continuity, subsequently influencing societal awareness. This structure, which enhances group identity, essentially brings to light the interplay between memory and written records. Memory elements that shape the past and construct the future are preserved through literary works. In this context, the kopuz, a foundational descriptor of Turkish culture and identity, and a shared value in the Turkic world, integrates seamlessly into the national discourse of Kyrgyz writers across diverse genres such as poetry, novels, stories, and theater. It serves as a memory element that establishes and maintains both individual and societal temporal continuity. During Kyrgyzstan's Soviet era, the incorporation of cultural elements in Kyrgyz literature played a role in societal remembrance, forming a function that established a collective "We" identity under the guidance of the socialist regime. Post-independence Kyrgyz literature continues this trend. This article investigates the utilization of the kopuz as a memory element in Kyrgyz literature through a representative sampling of poetry, novels, stories, and theatrical works. The literary works addressing and highlighting the kopuz are observed to function as environments for preservation and storage, facilitating the connection of society with the past through the cultural codes and memory elements they contain. Furthermore, these works contribute to an individual's interpretation of memories and the future, encompassing functions of encoding, storing, recalling, and preventing forgetting.
Alan : Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
