Özet:

40 adet Sahilçamı (Pinus pinaster L.), 67 adet Kayın (Fagus orientalis Lipsky.), 50 adet Göknar (Abies bonmülleriana Matff.), 14 adet Sedir (Cedrus libani A.Rich.), 28 adet Karaçam (Pinus nigra Ten.) tomruklarında ayrıntılı bir şekilde yapılan ölçmelerle, istif halindeki tomrukların hacimlerinin hesaplanmasında kullanılan bazı hacim formüllerinin kıyaslanması yapılmıştır. Her bir tomruğa ait hacimler; Huber, Newton-Riecke, Hossfeld, Bruce, Patterson-Doruska, Smalian ve Centroid yöntemleri ile ayrı ayrı hesaplanmıştır. Hesaplanan bu değerler tomruğun gerçek hacmi ile kıyaslanmıştır. Tomrukların gerçek hacimleri Smalian formülü ile 20 cm uzunluğundaki seksiyonların hacimlerinin toplamı olarak elde edilmiştir. Çalışma sonucunda, tüm ağaç türleri için Newton-Riecke hacim formülünün ortalama hatası, sıfırdan farksız (p>0,05) bulunmuştur. Ayrıca Göknar, Kayın ve Sahilçamı tomrukları üzerindeki çalışmada Newton-Riecke hacim formülünün yanı sıra Huber ve Smalian hacım formüllerinin ortalama hatası, sıfırdan farksız (p>0,05) bulunmuştur. Bununla birlikte bu üç tür için ortalama hata değerleri kendi içerisinde sıralandığında, en düşük ortalama hata değerlerinin sıralaması küçükten büyüğe doğru Smalian, Newton-Riecke ve Huber şeklinde olmaktadır.

Anahtar Kelimeler: