Özet:

Türk edebiyatının, modernleşme sürecinin 1980 sonrası evresinde, roman türü özelinde teknoloji ve  medya eksenli etkilerle farklı bir yapılanma içine girdiği gözlemlenebilir. 1990’lı yıllara gelindiğinde, Dijital Çağ denilen dönemle, dijitalleşme sürecinin getirilerinden olan yeni medya araçlarıyla Türk edebiyatı çalışmalarının elektronik ortama taşınmaya başlaması, yeni medya araçları denilen ve web teknoloji temelli yeni türlerin üretilmesi ve elektronik edebiyata özgü hipermetinlerin Türk edebiyatını etkileyeme başlamasını romanlarda tespit etmek mümkündür. Bu çalışmanın amacı Türk edebiyatının dijitalleşme sürecinden nasıl etkilendiğini, elektronik edebiyatla etkileşimini, medya araçlarıyla üretilen romanların, medyaların özeliklerinden ne şekillerde yararlandığını tartışmaya açmaktır. Ortaya konulacak tespitlerin temelinde dijitalleşme süreci ve medya kavramının genişlemesinin yer alması, yeni kavram ve terimlerin türemesi nedenleriyle literatür taraması yönteminden yararlanılmıştır. Bu yolla dijital, elektronik edebiyat, hiperkurgu, yeni medya medyalararasılık gibi kavramlar da tartışma ekseninde irdelenecektir. Medya ve teknoloji ilişkilerini sorgulamaya uygun Medyalararasılık Kuramı çerçevesinde Enis Batur’un tam adı Acı Bilgi Fugue Sanatı Üzerine Bir Roman Denemesi olan romanı inceleneceğinden,kuramsal analiz yararlanılan ikinci yöntem olacaktır. Romanın analizi sonucunda tespit edilen bulgulardan biri, eserde yoğun bir şekilde farklı medyaların, sanatların ve türlerin kullanılmasıyla (müzik, fotoğraf, sinema, gezi, şiir vs) “girişik biçim” veya “composite artwork” denilen türden yapının oluşmasıdır. Bu tespite paralel varılan sonuçlar arasında; Türk romanında kullanılan medyalararası ilişkilerleromanlarda yapısal-içeriksel özelliklerin değişip dönüşmesine imkan sağlanırkenberaberinde “melezleşme, görselleşme, medyalaşma” gibi özellikleri barındıran eserlerin üretimini de getirmiştir. Yeni türlerin ve edebi ürünlerin üretildiğinin ortaya konulması sonucu dışında yazar ve okur özelliklerinin değişim geçirdiğinin ortaya konulması varılan sonuçlardandır. Edebi tür, okur ve yazar modellerindeki yenilikler dijitalleşme-yeni medya imkanlarının etkileriyle gerçekleşmiştir. Bu durumda yeni okuma biçimlerinin (dijital okuryazarlık gibi), yeni gerçeklik türlerinin romanlarda kullanılmasının (artırılmış gerçeklik gibi) ve medya eksenli yeni yöntemlerin (transmediality gibi) roman türünün diğer sanat alanlarıyla bağ kurmasına yol açtığı varılan bir diğer sonuçtur.

Anahtar Kelimeler: