Abstract:

Bu çalışmada jeoistatistik tahmin yöntemleri (ordinary kriging ve universal kriging) ile Artvin ilindeki doğal kaynak sularında ölçülen toplam alfa ve toplam beta aktivitesinin örnek alınmamış noktalarda tahmini değerleri hesaplanmış ve simülasyon (benzetim) yöntemi ile (şartlı gauss simülasyonu) hem toplam alfa hem de toplam beta için bölgedeki dağılım belirlenmiştir. Ayrıca hesaplamalardan elde edilen verilerin yardımı ile alfa ve beta aktiviteleri için tanımlayıcı haritalar üretilmiştir. Çalışma alanını tanımlayacak bir şekilde 102 istasyondan su örnekleri alınmış ve bunların rastgele seçilmiş 50% si (51) model için kullanılırken geriye kalan %50 si (51) model sonundaki doğrulama testi için kullanılmıştır. Sırasıyla alfa ve beta aktiviteleri için maksimum ölçüm değeri, 0.771 Bq/L, ve 0.808 Bq/L ve minimum değerleri 0.005 Bq/L ve 0.0013 Bq/L olarak bulunmuştur. Çalışmanın sonucunda universal kriging yönteminin ara değer tahmininde ordinary kriging yönteminden daha iyi olduğu belirlenmiş ve oluşturulan haritalarda küçük alanlı yerel değişimlerin daha iyi gözlendiği görülmüştür. Simülasyon ve tahmin haritaları karşılaştırıldığında sulardaki toplam alfa ve betanın dağılımının iyi bir şekilde temsil edildiği belirlenmiştir.

Keywords: