Abstract:

Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti), 3 Kasım 2002’de gerçekleştirilen seçimde toplumun önemli bir bölümünün desteğini elde etmiş ve tek başına iktidar olmayı başarmıştır. Toplumun farklı kesimlerinin oyunu alarak iktidar olması, AK Parti’nin ideolojik çerçevesini ve politikalarını bu durumu göz önünde bulundurarak belirlemesini sağlamıştır. Geniş çaplı bir ittifak ile iktidar olmasına rağmen özellikle partinin kurucu kadrolarının siyasal İslam kökenli bir partinin içinden gelmeleri, siyasal iktidarın din ile nasıl bir ilişki kuracağı yönündeki soruların çoğalmasına neden olmuştur. AK Parti, genel olarak 2006-2008 Dönemi’ne kadar din ile ilişkisini “dinî özgürlükler” bağlamında kurmuştur. Üniversitede başörtüsü, bu özgürlüklerin başında gelmiştir. Nitekim de başörtüsünün, siyasi simge sorunu olmadığı ya da laiklik açısından herhangi bir tehdit oluşturmadığı düşüncesinin aksine başörtüsünün özellikle üniversitelerde reddinin, çok temel bir hak ve özgürlük ihlâli olduğu ileri sürülmüştür. Dinin ibadet ve ritüalistik boyutuna ilişkin özgürlük söylemi, AK Parti’nin bu ilk hükümeti boyunca sıklıkla kullanılmıştır. Avrupa Birliği (AB) ile üyelik müzakerelerinin de yoğun bir şekilde devam ediyor olması ve ülke içerisinde özellikle liberallerin desteğinin alınması, siyasal iktidarın dine dair özgürlük vurgusunu belirgin bir şekilde öne çıkarmıştır. 2007 seçiminde de tek başına iktidar olan AK Parti’nin, bu seçim galibiyetinden sonra dine ilişkin bahsi geçen bu özgürlük vurgusu, yerini daha ziyade dinî kaygıların öncelendiği bir politik duruşa bırakmaya başlayacağının ilk işaretlerini vermiş ve yasal düzenlemeler, bu tartışmalar eşliğinde yapılmaya başlanmış ve dinin, farklı bir boyutu kamusal alana ve siyasetin diline yansımıştır. 2008 ekonomik krizinin Türkiye ekonomisi üzerinde yarattığı daralma, AB ile ilişkilerin yine belirsizliğe doğru sürüklenmesi ve dolayısıyla ortaya çıkmaya başlayan toplumsal huzursuzluk, siyasal iktidarın meşruiyet arayışını da arttırmıştır. Bu çalışmada da bu değişimin yönü ve çerçevesi öncelikle literatürde öne çıkan kaynaklar eşliğinde ele alınmakta ve yapılan yasal düzenlemeler siyasi kadroların beyanları da esas alınarak incelenmektedir.

Keywords: