Abstract:

Tip 2 diyabet farklı etiyolojik mekanizmalara sahip olan multifaktöriyel bir hastalıktır. Beslenme durumu ve diyet örüntüsünün tip 2 diyabet gelişiminde önemli bir etmen olduğu uzun yıllardır bilinmektedir. Beslenme ve çevresel etmenlerin gen ekspresyonu ile etkileşimi sonucunda ortaya çıkan epigenetik mekanizmalar da son yıllarda tip 2 diyabet ile ilişkilendirilmektedir. Epigenetik modifikasyonların temeli büyük oranda fetal yaşamda maruz kalınan rahim içi ortamda belirlenir. Maternal beslenmenin bu noktada önemli bir belirleyici olduğuna dair elde edilen veriler giderek artmaktadır. Elde edilen bulgular hem yetersiz maternal beslenme durumunun hem de gestasyonel diyabet ve fazla beslenmenin sonraki jenerasyonların diyabet etiyolojisinde etkisi olduğu düşünülen gen ekspresyonları üzerinde farklı etkiler ortaya çıkardığını göstermektedir. Epigenetik mekanizmalarda değişikliklere neden olan beslenme ile ilişkili moleküler süreçlerin belirlenmesi, tip 2 diyabet gibi kronik hastalıkların önlenmesinde, tedavi edilmesinde ve komplikasyonlarının geciktirilmesinde yararlı etkiler sağlayacaktır. Günümüzde gebelik öncesi dönemde, gebelik döneminde ve doğum sonrasında maternal beslenme durumunun, vücut ağırlığının ve gestasyonel diyabete yönelik parametrelerin izlenmesi ve değerlendirilmesi epigenetik mekanizmaların düzenlenmesinde etkin uygulamalardır.

Keywords: