Görüntüleme
63
İndirme
4
Sesli Dinleme
1
Bu çalışmanın amacı, Tanzimat dönemi ile birlikte mali alanda gerçekleştirilen en önemli reformlardan biri olarak taşrada kurulan muhassıllık meclislerinin işlevselliğini Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı arşiv belgeleri aracılığı ile değerlendirmektir. XIX. yüzyıl Osmanlı Devleti için idari, iktisadi, sosyal, kültürel vb. birçok alanda yeniliklerin ve değişimlerin yaşandığı bir yüzyıldır. XVIII. yüzyılın son çeyreğinde III. Selim döneminde başlayan ve XIX. yüzyılda II. Mahmud ile devam eden reform hareketleri sonucu 3 Kasım 1839 yılında Tanzimat fermanı ilan edilmiştir. Tanzimat dönemi reformlarının temel amacı merkeziyetçi bir devlet yaratarak idari ve mali anlamda taşra idaresini kontrol altında tutmaktı. Bu doğrultuda mali alanda yeniden merkeziyetçi, tek hazineli ve tek bütçeli sisteme dönmek için adımlar atılmaya başlanmıştı. Ancak bu alanda başarılı olabilmenin ve etkin bir mali sistem kurabilmenin yolu ise gelirlerin arttırılmasından geçiyordu. Gelirlerin arttırılması adına Tanzimat reformları aracılığıyla atılan ilk adım taşrada iltizam sisteminin kaldırılıp yerine mali merkeziyetçilik politikası doğrultusunda muhassıllık meclislerinin kurulmasıdır. Osmanlı Devleti’nin mali yapısının merkezileşmesine yönelik ilk uygulamalardan biri olması nedeniyle muhassıllık teşkilatının değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Bu doğrultuda çalışmada ilk olarak Osmanlı Devleti’nin en yaygın vergi toplama yöntemi olan iltizam sisteminden bahsedilmekte daha sonra ise Tanzimat fermanı ile en temel vergi toplama sistemi olması amacıyla kurulan muhassıllık teşkilatı değerlendirilmektedir. Osmanlı arşiv kaynaklarından elde edilen bilgiler doğrultusunda muhassıllık sistemi ile istenilen başarıya ulaşılamadığı ve hazine gelirlerinde önemli azalmalar olduğu görülmektedir. Bu nedenle de 1842 yılında muhassıllık teşkilatı kaldırılarak iltizam sistemine geri dönülmüştür.
The aim of this study is to evaluate the functionality of the muhassıllık (tax collection) councils established in the provinces as one of the most important reforms in the fiscal field with the Tanzimat period, through the Presidential State Archives Ottoman archive documents. The 19th century is a century of innovations and changes in administrative, economic, social, cultural and many other fields for the Ottoman State. As a result of the reform movements that started in the last quarter of the 18th century in the period of Selim III and continued with Mahmud II in the 19th century, the Tanzimat edict was declared on 3 November 1839. The main purpose of the reforms of the Tanzimat period was to keep the provincial administration under control in administrative and fiscal terms by creating a centralized state. In this direction, steps were taken to return to a centralist, single-treasury and single-budget system in the fiscal field. However, the way to be successful in this field and establish an effective fiscal system was to increase revenues. The first step taken through the Tanzimat reforms to increase revenues is the abolition of the tax farming system in the provinces and the establishment of muhassıllık councils in line with the policy of fiscal centralization. It is important to evaluate the muhassıllık organization as it is one of the first applications for the centralization of the fiscal structure of the Ottoman State. In this line, firstly, the tax farming system, which is the most common tax collection method of the Ottoman State, is mentioned; then the muhassıllık organization established to be the most basic tax collection system with the Tanzimat edict is evaluated in the study. In line with the information obtained from the Ottoman archive sources, it is seen that the desired success was not achieved with the muhassıllık system and that there was a significant decrease in the treasury revenues.For this reason, the muhassıllık organization was abolished in 1842 and the tax farming system was restored
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
