Özet:

Dinsel bir olay ve ulusal zihniyetin bir ifadesi olarak hac tasvirleri içeren A.İ. Kuprin’in “Kutsal Üçlü Sergi’de” adlı hikayesi ve İ.S. Şmelyov’un “Hac” adlı uzun öyküsü Kutsal Üçlü Sergi Manastırı’nı ve Sergi Pasad’ı ele alan eserlerdir. Hac ziyareti, Ruslar’ın aziz ve azizlikle ilgili kabul gören önemli inanç ve uygulamalarından biridir. Hac yolculuğunun sonunda, menzilde bulunan mabedin yani Kutsal Üçlü Sergi Manastırı’nın halkın ruhunu, tarih duygusunu ve Rus Devleti’nin bir bütün olarak algılanmasını sağladığından bahsedilmiş; bu mabet anlatılırken sembol olarak olumlu şekilde algılanabilecek türde parlak ve sıcak renkler, güç temsil eden ses motifi ve mis gibi koku sembolleri kullanılmıştır. Kirlerinden (günahlarından) arınmak ve daha temiz olmak için dünyalık işlerden uzaklaşan hacıların karşılaştıkları kötü durumlardan uzak durdukları dikkatlere sunulmuştur. Bu eserler aynı zamanda ‘seyahatname’ (hojeniye/hojdeniye) türüne de yakındır. Yani seyahatnamenin birinci şahıs anlatısı, yolculuğun hikayesi, gerçeklik faktörü, sunum sırası, haccın manevi amaçları, kutsal mekanlar ve kutsal alanların tasviri, topografik görüntüsü, yazarın öznel algı ve ifadesi gibi özellikleriyle birleşir. A.İ. Kuprin ve İ.S. Şmelyov da söz konusu eserlerde halkın hac tecrübesini, manastır dünyasını, bir çocuğun öznel görüşüyle Pasad’ı algılamasını tasvir etmişlerdir. Yirminci yüzyılda Sergi Pasad, gerçekliğin de sembolüdür. Somut tarih, ülkenin kaderi, dini hayatı, anlatıcıların ve kahramanların öznel izlenimleri, bir insanın manevi yaşamı, ailesi, toplum örneklerle ifade edilmiştir. Manastır, insanların yaşayabilirliğinin ölçüsüdür. Hacıların yeni bir ahlaki statü ve yenilenmiş bir ruhla döndükleri anlatılmıştır bu eserlerde. Felsefi ve edebi düşüncede Aziz Sergi Radonejski’nin dini değerlerin, manevi bütünlüğün, ahlak ölçüsünün ve günlük meşgalelerle manevi işlerin dengenin bir örneği olduğu dile getirilmiştir. Problemlere karşı çözümcü yaklaşımıyla kötülere karşı direnç gösteren Aziz Sergi Radonejski’nin dini ve ahlaki bir simge olduğu vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler: