Özet:

Bu makalede öncelikle, araştırmada kullanılacak metodun öneminden söz edilerek pozitivist yaklaşımdan temellenen nicel veri toplama teknikleriyle yorumsamacı yaklaşımdan temellenen nitel veri toplama teknikleri arasındaki farklar açıklanmıştır. Araştırmacının araştırma sürecini planlama aşamasından itibaren araştırmaya, kendisine ve katılımcılarına dair sorumlulukları vardır. İnsan hakları konusundaki artan duyarlılık araştırmalarda katılımcı haklarının korunması olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada bu makalede önemi günümüzde giderek artan ve projelerle birlikte özellikle yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarında araştırmacıdan beklenilen aydınlatılmış onam hakkında açıklamalar yapılmıştır. Araştırmaya katılma noktasında katılımcının, gönüllü olması önem taşımaktadır. Aydınlatılmış onamla ilgili olarak yapılan çalışmaların özellikle sağlık bilimlerinden tıp alanında olduğu görülmüştür. Aynı zamanda kurumlar tarafından, araştırma süresince uyulması gereken etik ilkelere belli standartlar getirildiği ve bu standartlar içinde katılımcının onayının alınmasının beklendiği anlaşılmıştır. Araştırma süresince araştırmacının katılımcıların yaşları, araştırma konusunun hassasiyeti ve katılımcı grubunun özellikleri gibi noktalara bağlı olarak aydınlatılmış onamı oluşturduğu görülmüştür. Ülkemizde de araştırma etiğinin, Yüksek Öğretim Kurumu’nun yönergesi çerçevesinde temellendiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: