Abstract:

Türkiye ekonomisi açısından önemini koruyan tarım sektörü cumhuriyetin kuruluşundan itibaren tarım politikaları ve kamu müdahalesi ile desteklenmektedir. Türkiye’de ekilebilir tarım arazileri son yıllarda azalma eğiliminde olup; ekilebilir araziler içinde en yüksek paya sahip olan buğday, pamuk ve şeker pancarında da ekim alanları gittikçe azalmaktadır. Bu çalışmada tarım sektöründe önemli bir paya sahip olan bu üç ürüne yönelik 2002-2017 yılları arasında yapılan destekleme ödemeleri ile ürün ekiliş alanları arasındaki etkileşimin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada, buğday ve pamuk üretiminde alan bazlı destekler ve fark ödeme desteklerinin yapıldığı, desteklemelerin bu ürünlerin ekim alanlarını genel olarak etkilemediği belirlenirken; şeker pancarı üretiminde alan bazlı destek ödemesinin yapıldığı ve üretimin desteklemeden etkilenmediği saptanmıştır. Çünkü alan bazlı destek ödemeleri (özellikle mazot desteği), üreticinin girdi maliyetinin küçük bir bölümünü karşılamakta ve girdi fiyatlarında meydana gelen artış, ürün fiyatlarında meydana gelen artıştan daha yüksek gerçekleşmektedir. Üreticiye verilen girdi desteği, üreticinin maliyeti, girdi fiyatları ve ürün fiyatı dikkate alınarak belirlenmelidir.

Keywords: