Özet:

Bu çalışmanın amacı Bilişsel Davranışçı Terapi ve Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) yönteminin zihinsel yetersizliği olan bireylerin dikkat süresi üzerindeki etkililiği incelemektir. Çalışmada yarı deneysel model olan tek desenli araştırma modellerinden dönüşümlü uygulamalar modeli kullanılmıştır. Bu modelle uygulanan programın etkililiği beş öğrencide ayrı ayrı incelenmiştir. Araştırma 2018/2019 öğretim yılında İstanbul ilinde rehabilitasyon merkezine devam eden zihinsel yetersizliği olan iki öğrenci ile yürütülmüştür. Çalışmanın verileri araştırmanın bağımlı değişkeni olan öğrencilerin dikkat eksikliği düzeyleri Burdon Dikkat Testi ile ölçülmüştür. Araştırmada tek denekli araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışmanın başlangıcında, özel eğitim merkezinin rehberlik odasında başlangıç düzeyi verisi elde edilmiştir. Başlangıç düzeyi verisinin kararlı olduğu görüldükten sonra, Bilişsel Davranışçı ve EMDR uygulaması uygulanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular grafik üzerinde gösterilmiştir. Grafikler başlama düzeyi ile uygulama evresi sonunda gelinen düzey arasındaki mesafenin uzaklığı etkililik derecesini incelenmiştir. Araştırma sonunda, yapılan uygulamaların zihinsel yetersizlik gösteren bireylerin dikkat süresi üzerinde etkili olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, bu etkililik düzeyinin EMDR uygulamasının Bilişsel Davranışçı uygulamasına göre daha fazla etkili olduğu da görülmüştür. Araştırma sonunda EMDR uygulamasının zihinsel yetersizliği olan bireylerin dikkat süreleri üzerinde Bilişsel Davranışçı uygulamasından daha etkili olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler: