Abstract:

Kurumsal kapasite ya da diğer adıyla çoklu faktör verimliliği, verimlilik farklarını ortaya çıkararak, ülkelerin büyüme oranlarını etkileyen management practices, brand names, organizational change, general knowledge, network effects, spillovers from production factors, adjustment costs, economies of scale, the effects of imperfect competition and measurement errors değişkenlerinden oluşmaktadır. Kurumsal kapasite emek ve sermaye verimliliği ile açıklanamayan büyüme oranındaki artışları ifade etmektedir. Bir diğer deyişle büyüme oranındaki emek ve sermaye verimliliği toplamı ile açıklanamayan fark, kurumsal kapasitenin iyi çalışmasından ya da verimliliğinden ortaya çıkmaktadır. Doğrudan yabancı yatırımlar ise yabancı yatırımcının ülkede fiziki olarak üretim tesisi inşa etmesidir. Yatırım imkânı sınırlı olan, sermayesi bulunmayan ya da yeni yatırım alanları ile üretimini artırmak isteyen ülkeler doğrudan yabancı yatırımları ülkelerine çekmek istemektedirler. Teorik olarak, kurumsal kapasitedeki iyileşmeler verimliliği artıracağından, doğrudan yabancı yatırımların ülkeye gelişindeki yönetimsel sorunların ortadan kalkmasına sebep olmaktadır. Başka bir ifade ile kurumsal kapasitedeki iyileşmeler yatırım ortamının da iyileşmesine yol açmaktadır. Bu bağlamda çalışmada 1990-2019 döneminde gelişmiş beş ülke (Kanada, ABD, Japonya, Almanya, Fransa) için doğrudan yabancı yatırımlar ile kurumsal kapasite arasındaki ilişki panel VAR analizi ile incelenmiştir. Analiz sonucuna göre kurumsal kapasite ve doğrudan yabancı yatırımlar arasında uzun dönemli eşbütünleşik bir ilişki ve kurumsal kapasiteden doğrudan yabancı yatırımlara doğru bir nedensellik ilişkisi mevcuttur.

Keywords: