Özet:

Bu çalışma, Almanya’ da din ve devlet arasındaki ilişkiyi tarihsellik süreci içerinde ele alıp, günümüz Almanya’sında ki müslüman toplulukların hak ve özgürlüklerini ortaya koymaktadır. Avrupa ülkelerinin yönetim şekli ve mekânsal yakınlıkları birbirine yakın olsa da, din ve devlet arasındaki ilişki uygulamalarda farklılık arzetmektedir. Almanya’yı diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığımızda Almanya’ nın din ve devlet ilişkisi kapsamında dini cemaatlere pozitif ayrımcılık ilkesi ile muamele etiğini gözlemlemekteyiz. Almanya, dini cemaatler ile yaptığı Weimar Anlaşması kapsamında eğitim, ekonomik, hukuksal ve dini alanda birçok hak vermiştr. Fakat bu anlaşmada verilen hak ve özgürlükler müslüman gruplara tanınmamaktadır. 2012 yılında Hamburg’ ta da Weimar Anlaşmasının başka bir versiyonu müslüman cemaatlerle devlet anlaşması imzalandı. Fakat bu anlaşmada diğer dini cemaatlere ( Katolik-Protestan-Musevi) verilen hakların çok az bir kısmı müslüman cemaatlere de verilmeye başlandı. Araştırmamızda bu anlaşmaların içeriği ve müslüman gruplara tanınan haklar incelenmiştir. Araştırmamızın neticesinde Müslümanlar’ la yapılan ve daha sonra yapılacak olan anlaşmalarda hakların geniş tutulması, Müslümanların dini özgürlüklerini ve haklarını elde etme ( helal et kesimi, devlet dairelerinde başörtüsü yasağının kaldırılması, Müslümanlara ait ibadethanelerin maddi manevi yönden desteklenmesi, vs.) hususunda hukuki zemine oturtulması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: