Abstract:

Temettü kar, fayda, kazanç; Temettuat karlar, faydalar, kazançlar anlamına gelmektedir. Temettü vergisi ise, tüccar ve esnafın senelik kazançları üzerinden alınan vergiye verilen addır. Temettuat Defterlerinde şehir, kaza, kasaba, köy gibi yerleşim birimleri hane bazında ele alınarak emlak, arazi, hayvanat, ürün vb. bilgiler kaydedilmiştir. Bu defterlerinin tasnifi ve kataloglamasında dönemin idari yapısı esas alınmıştır. Defterler H. 1260-1261 / M.1844-1845 tarihleri arasında toplam 17.747 adettir. Bu defterler içerikleri itibariyle Osmanlı taşrasının sosyal ve ekonomik yapısına ışık tutmaktadır. Bu çalışmada Aydın Eyaletinin idaresindeki Aydın Sancağı dâhilinde bulunan kazalardan Güzelhisar-ı Aydın kazasına tabi Umurlu köyünde ikamet eden Müslümanların emlak ve arazi ve temettuatını içeren temettuat defterleri incelenmiştir. İncelenen dönemde Umurlu köyünde bulunan 216 hanede 30.935 vergi-yi mahsusa, 322.563 temettuat olduğu görülmüştür. Bu bağlamda Aydın Eyaletinin idaresindeki Aydın Sancağı dâhilinde bulunan kazalardan Güzelhisar-ı Aydın kazasına tabi Umurlu köyünün sosyo-ekonomik durumu ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Keywords: