Views
1.239
Downloands
156
Audio Listening
1
Metin sözcük, cümle ve paragrafların anlamlı ve mantıklı bir biçimde bir araya getirilmesiyle oluşan, bildirişim işlevini karşılayan sözlü ya da yazılı dil ürünleridir. Metni diğer dil unsurlarından farklı kılan özellikle iletişimin temel birimi olmasıdır. İletişimin sağlıklı bir biçimde gerçekleşebilmesi ise metinlerin niteliğine ve kalitesine bağlıdır. Bu bağlamda metin olabilmenin yedi ölçütü olduğu kabul edilir. Metinsellik ölçütleri olarak bilinen bu ölçütler bağlaşıklık, bağdaşıklık, amaçlılık, bilgilendiricilik, kabul edilebilirlik, duruma uygunluk ve metinlerarasılık şeklinde sınıflandırılır ve bu ölçütlere metin dil bilim çözümlemelerinde sıklıkla başvurulur. ‘Bağlaşıklık’ ve ‘bağdaşıklık’ ölçütleri ise metin merkezli olan ve metnin ana yapısını ortaya koymada en sık başvurulan ölçütlerdir. Öyle ki bağlaşıklık metnin dilbilgisel bütünlüğü olan küçük yapı ile ilgiliyken, bağdaşıklık büyük yapıyla ilgili olup metnin anlamsal ve mantıksal uyumunu yansıtmaktadır. Sözlü ya da yazılı biçimde oluşturulmuş cümleler dizisinden paragraflara, şiirlerden öykülere değin bağlaşık ve bağdaşık bir niteliğe sahip her dil ürününü metin olarak değerlendirmek mümkündür. Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olay veya durumların kısa ve yalın bir anlatımla ifade edildiği öyküler de metin türlerinden biridir. Öyküler, dilin estetik kullanım olanaklarını sergileyen, kendine özgü yapısı bulunan ve alıcıda edebiyat zevki oluşturan metinlerdir. Yalın bir kurguya ve kısa bir anlatıma sahip oldukları için bu metin türü aracılığıyla bireylerde edebiyat sevgisi oluşturmak ve etkili bir dil öğretimi gerçekleştirmek kolaylaşmaktadır. Metin dil bilim ise bunların algılanıp anlamlandırılması sürecinde çeşitli çözümleme yöntemleriyle yazar veya okura ipuçları sunmaktadır. Bu bakımdan bir metin türü olarak öykülerin de metin dil bilimsel yöntemler ışığında yukarıda bahsi geçen metinsellik ölçütlerini karşılaması, metin olabilmenin gereklerini yerine getirmesi gerekmektedir. Bu çalışma, Sait Faik Abasıyanık’ ın ‘’Son Kuşlar’’ adlı öykü kitabında yer alan Haritada Bir Nokta başlıklı öyküsünün metin dil bilimsel açıdan çözümlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Öykü çözümlenirken Aydın ve Torusdağ (2014)’ ın metnin temel unsurlarına yönelik oluşturdukları örnek modele bağlı kalınmıştır. Bu kapsamda metnin yüzey yapısındaki gönderimler, bağlaçlar, değiştirimler, eksiltiler, yinelemeler, koşutluklar, eş dizimsel örüntülemeler yardımıyla metnin derin yapısında yer alan anlamsal ve mantıksal bütünlüğe ulaşılmaya çalışılmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde küçük yapı unsurları adı altında bağlaşıklık görünümleri tespit edilirken ikinci bölümde büyük yapı unsurları kapsamında bağdaşıklık görünümleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise metnin üst yapı unsurları bakımından görünümüne değinilmiştir.
Text is the oral or written language products that meet the function of communication, formed by the combination of words, sentences and paragraphs in a meaningful and logical way. The one that makes the text different from other language elements is that it is especially the basic unit of communication. The ability to communicate in a healthy way depends on the quality and quality of the texts. In this context, it is believed that the text can be seven criteria. These criteria, known as textality criteria, are classified in the form of consistency, consistency, purpose, informativity, acceptability, conditional conformity and intertextity, and these criteria are frequently applied in text language scientific analysis. The criteria of 'conciliation' and 'conciliation' are the criteria that are centered on the text and most frequently applied to reveal the main structure of the text. So that connectivity relates to the small structure, which is the linguistic integrity of the text, the connectivity relates to the large structure and reflects the meaningful and logical harmony of the text. From a series of verbal or written phrases to paragraphs, from poems to stories, it is possible to evaluate as text any language product with a correlative and correlative character. The stories in which the event or circumstances that occur or may occur are expressed in a short and simple description are also one of the kinds of text. Stories are texts that show the possibilities of aesthetic use of the language, have its own own structure and create literary pleasure in the recipient. Because they have a fiction and a short narrative, it makes it easier to create literary love in individuals through this type of text and to carry out an effective language teaching. The text language science provides instructions to the writer or reader with various methods of analysis in the process of their perception and understanding. In this regard, as a type of text, stories must also meet the above-mentioned textuality criteria in the light of the text language scientific methods, and meet the requirements of being text. This study was carried out in Sait Faik Abasıyanık's story book "The Last Birds" with the aim of the text language scientific analysis of the story on the map with the title One Point. When the story is resolved, Aydin and Torusdağ (2014) have been linked to the example model they have created for the basic elements of the text. In this context, the text's surface structure has been attempted to
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley