Abstract:

Bu makale arzu ile insani varoluş arasındaki temelsiz ilişkinin Lacan’da Eros kavramı aracılığıyla nasıl düşünülebileceğini dile getirmeyi amaçlamaktadır. Lacan’ın düşüncelerinde arzu kavramı önemli bir yer tutar. Lacan’ın düşüncesinin odağında bölünmüş bir varoluş yatar ve bu varoluşun merkezsiz merkezini arzu oluşturur. Arzu imgesel, simgesel ve gerçek alanlarından oluşan varoluş örgüsüne yataklık ederek öznenin kurulumunu sağlar ama burada tamamlanmış bir özneden söz edilemez; özne her zaman yok-sunluğun öznesidir ve bu nedenle de sürekli devinim halindedir; bu devinimsellik öznenin dolduramayacağı boşluğu doldurmaya çalışmasından başka bir şey olmayan arzunun yarattığı devinimdir. Lacan arzuyu, paronayak bir eğilime sahip olduğunu düşündüğü bilimin söylemiyle değil güzelle karşılaşmanın olanağını açan sanatsal söylem aracılığıyla anlamaya çalışır. Bunun için de özellikle antik Yunan tragedyasına, Sofokles’e bakar ve bu bağlamda örneğin Antigone’yi haz ilkesinin tarihsel ve politik olarak düzenlenmiş alanını aşan dönüştürücü bir etiğin, yani toplumsal olarak oluşturulmuş iyi kavramının sınırlarını açığa çıkaran bir etiğin örneği olarak ileri sürer ve trajedi aracılığıyla iyinin ötesine aşarak mutlak arzunun alanına geçen erotik varoluşa ve onun açığa çıkardığı güzelliğe odaklanır. Bu bağlamda Lacan’da temelini arzunun oluşturduğu trajik bir varoluş düşüncesi yatar. Dolayısıyla Lacan’ın düşüncesini boşluğunu doldurmaya çalışan kökeninden kopmuş bir varoluşun serüvenini yorumlama denemesi olarak düşünmek olanaklıdır. Bu makalede Lacan’ın arzunun trajik yapısıyla insanın eksik özünü, özellikle VII. Seminerde dile getirildiği kadarıyla, Antigone trajedisi aracılığıyla nasıl açığa çıkarttığını aydınlatma amacı güdülüyor.

Keywords: