Özet:

Deri, insanoğlunun gelişim süreci ile şekil almış, işlenmiş ve bugünkü değerine kavuşmuştur. Türk kültüründe köklü bir geçmişe sahip olan deri ürünlerinin, geçmişi günümüze, günümüzü de geleceğe taşıyan bir sanat ve kültür değeri olmasının ötesinde prestij unsuru olarak modern yaşamın parçası haline geldiğini söylemek mümkündür. Bu yönüyle, sosyal hayatın her boyutunda kaliteli işçilik ve üstün sanat değeri taşıyan maddi kültür ürünleri niteliğindedir. Dericilik tarihi, insanlık tarihinin başlangıcına kadar gitmektedir. İnsanların beslenme ve örtünme ihtiyacını karşılama arayışı avcılık ve toplayıcılık dönemine geçilmesine neden olmuştur. Anadolu’da Konya yakınlarındaki Çumra İlçesi sınırları içerisinde yer alan Çatalhöyük Neolitik Dönemin merkezlerindendir. Çatalhöyük’te bulunan mağara duvar resimlerinde görülen posta sarılmış insan figürleri deri ürünlerin tarihini okumamıza yardımcı olan en önemli belgelerdendir. Türk deri sanatının önemli örneklerini ciltçilikte, giysilerde, seccadelerde, çadırlarda, savaş eşyalarında ve geleneksel gölge oyunu karakterleri Hacivat-Karagöz’de, kısaca yaşamın her alanında çok zengin örneklerinin olduğunu hem yazılı kaynaklarda hem de eşsiz birer sanat örneği olarak müze ve koleksiyonlarda görülmektedir. Önemli bir kültürel değer olarak varlığını sürdürmeye çalışan deri ürünler modern yaşam biçiminin bir parçası haline gelmiştir. Deri ürünlerinin hassas kullanım ve özenli bakım gerektiren ürünler olması, koruma, temizlik ve bakım gereklilikleri bağlamında restorasyon konusunu öne çıkarmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türk kültüründe derinin yeri ve deri ürünlerinin bozulma nedenleri eşliğinde bakım, restorasyon çalışmalarına ilişkin arka planının açıklanmasıdır.

Anahtar Kelimeler: