Abstract:

Araştırmada, sekizinci sınıfa devam eden öğrencilerin vatandaşlık algısını belirlemek amacıyla geliştirilen “Vatandaşlık Algısı Ölçeği” nin faktör yapısının ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için ölçek geliştirmeye yönelik çeşitli kaynaklar taranmış ve alandaki uzman kişilerle görüşülerek ön deneme formunda yer alan algı ifadeleri belirlenmiştir. Araştırmada ölçeğin kapsam geçerliği için uzman görüşüne başvurulmuş ve ölçeğin faktör yapısını ortaya çıkarmak amacıyla açımlayıcı faktör analizi yönteminin kullanılmasına karar verilmiştir. 2012-2013 öğretim yılının ikinci döneminde Çankırı il merkezinde bulunan ve basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen altı ortaokulda öğrenim gören 349 kız ve 323 erkek öğrenci olmak üzere 672 gönüllü sekizinci sınıf öğrencisi ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmasına dâhil edilmiştir. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin iki faktörde toplandığı ve 38 maddeden oluştuğu saptanmıştır. Faktörlere maddelerin içerikleri dikkate alınarak demokratik vatandaşlık ve geleneksel vatandaşlık isimleri verilmiştir. Güvenirlik analizleri sonucunda, toplam (?=0.80), demokratik vatandaşlık (?=0.87) ve geleneksel vatandaşlık (?=0.68) alt faktörlerine ilişkin iç tutarlığın yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sonuçta Vatandaşlık Algısı Ölçeği’nin sekizinci sınıfa devam eden öğrencilerin vatandaşlık algılarını değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular doğrultusunda Vatandaşlık Algısı Ölçeği’nin sekizinci sınıf öğrencilerinin vatandaşlık algısını ölçmek amacıyla kullanılabileceği söylenebilir. Sekizinci sınıf öğrencilerine yönelik geliştirilen bu ölçek ortaokulun diğer kademelerinde öğrenim görmekte olan öğrencilere de uygulanabilir.

Keywords: